Page 81 - Biyoloji 11 | 1. Ünite

Yemek Borusu: Yutak ile mide arasında uzanıp ağız boşluğunu mideye bağlayan kanaldır. Yemek borusu-
nun ana görevi yutulan besinlerin mideye iletilmesini sağlamaktır. Yemek borusunun duvarındaki kaslar,
peristaltik hareketlerle bunu gerçekleştirir (Görsel 1.3.4). Yemek borusunun ağza yakın olan kısmındaki
kaslar çizgili kas, diğerleri düz kastır. Bu nedenle yutkunma işlemi istemli başlayıp refleks olarak devam
eder.

Kasılma Kasılma

Besin
Kasılma Kasılma

Kasılma Kasılma
Gevşeme Gevşeme

Görsel 1.3.4: Yemek borusundaki peristaltik hareket

Mide: Diyaframın hemen altında yer alan J harfine benzeyen torba şeklinde bir organdır. Mide, yemek
borusundan gelen besinleri geçici olarak depolar. Midenin yemek borusuyla bağlantı yerinde mide ağzı
(kardia), ince bağırsakla birleşme yerinde mide kapısı (pilor) denilen kaslı yapıda sfinkterler (büzgen
kas) bulunur. Sfinkterlerin açılıp kapanmasıyla mideye besin maddelerinin giriş çıkışına izin verilir.
Midede hem mekanik sindirim hem de kimyasal sindirim gerçekleşir. Mideye giren besinler, mideden
salgılanan asidik sıvıyla karıştırılarak bulamaç hâline getirilir. Midede besinlerin kısmen sindirilmesi
sonucu oluşan bu bulamaca kimus adı verilir. Midenin iç yüzeyini mukoza tabakası kaplar. Mukoza ta-
bakasındaki epitel hücreleri mide öz suyunu salgılar. Midenin dış kısmı, bağ dokudan ve düz kaslardan
oluşmuştur (Görsel 1.3.5). Düz kaslar mide duvarında boyuna, enine ve çapraz olarak konumlandığından
mide çalkalama hareketi yaparak sindirim salgısını besinlerle karıştırır.

Mide ağzı Bağ doku
(Kardia)
Önemli !
Midenin ve karın boşluğun-
Mide kapısı daki diğer organların üzerini
(Pilor) örten zara periton adı verilir.
Düz kas

Mukoza

Görsel 1.3.5: Mide

93