Page 47 - Biyoloji 9 | 1.Ünite
P. 47
a) Yağda Çözünen Vitaminler
Yağda çözünen vitaminler vücutta depolanabildiğinden eksiklik-
leri geç hissedilir. Yağda çözünen vitaminlerin bağırsaklardan
emilebilmesi için yağların sindiriminde ve emiliminde problem
olmaması gerekir.
A vitamini
Suda çözünemeyen A vitamini, benzen, eter, kloroform gibi mad-
delerde çözünür. Görme, büyüme, üreme, bağışıklık, kan yapı-
mı ve embriyo gelişimi için gerekli olan bir vitamindir. A vitamini;
hayvansal gıdalardan en çok balık, karaciğer, tereyağı, yumurta
sarısı ve yağlı sütte, koyu yeşil-sarı yapraklı sebzelerde, havuçta
(Görsel 1.70), patateste ve meyvelerde bol miktarda bulunur. A
vitaminin öncüsü olan karotenler ince bağırsaklarda emilir. Ka-
raciğerde dönüştürülerek depolanan A vitamininin eksiklik belir-
tileri, yetişkinlerde bir yıldan sonra görülmeye başlar. A vitamini
eksikliğinde; kemik ve diş gelişiminde problemler, deride kuruma
ve pullanma, gece körlüğü, vücut direncinin azalması gibi rahat-
sızlıklar görülebilir.
A vitamininin uzun süre yüksek dozda alınması durumunda vü-
cutta zehirlenme belirtileri görülür. Deri, avuç içi ve ayak taban-
ları sarı bir renk alır.
Görsel 1.70: A vitamini havuçta bol miktarda bulunur.
D vitamini
D vitamini, kalsiyum ve fosforun ince bağırsaklarda emilmesini ay-
rıca kemik ve dişlerde depolanmasını sağlar. İdrarla kalsiyum ve
fosfor atılımını azaltır. D vitamini eksikliğinde çocuklarda uzun ke-
miklerde eğriliklerle ortaya çıkan raşitizm, büyüme ve gelişmede
gerileme, ilerleyen yaşlarda osteoporoz (kemik erimesi), osteo-
malazi (kemik yumuşaması) gibi kemik kayıplarına bağlı oluşan
hastalıklar görülür. Raşitizm özellikle süt çocuklarında çok görülen
bir hastalıktır.
59
Yaşam Bilimi Biyoloji
