Page 33 - Coğrafya 9 | 1.Ünite
P. 33
3. Akdeniz Çevresinde Etkili Olan Yerel Rüzgârlar
Türkiye’nin de yer aldığı Akdeniz çevresinde çeşitli yerel rüzgârlar etkili olur (Harita 1.18). Mutlak konumu
nedeniyle Akdeniz’in kuzeyinden esen rüzgârlar sıcaklığı azaltırken güneyden esenler sıcaklığı yükseltir.
Mistral: Fransa’nın güne-
yindeki dağlık alanlardan Bora: Hırvatistan’daki Dinar
Rhone (Ron) Vadisi boyun- Alpleri’nden Adriyatik Deni- Etezyen: Balkan Dağları’n-
ca Batı Akdeniz’e doğru zi’ne doğru esen soğuk yerel dan Ege Denizi’ne doğru esen
esen soğuk yerel rüzgârdır. rüzgârdır. soğuk yerel rüzgârdır.
Mistral Krivetz Krivetz: Doğu Avru-
Bora pa’daki dağlık alanlar-
dan doğup Tuna Vadisi
boyunca hareket eden
Etezyen
ve Karadeniz’e doğru
esen soğuk yerel rüz-
Sirokko gârdır.
Samyeli
Sirokko: Batı Sahra’dan Batı Hamsin
Akdeniz’e doğru esen sıcak ye- Samyeli: Arabistan çöllerinden
rel rüzgârdır. Taşıdığı çöl tozları Hamsin: Libya çöl- doğup Doğu Akdeniz’de etkili
nedeniyle Güney Avrupa’da kır- lerinden doğup Orta olan rüzgârlardır.
mızı ve sarı renkli yağışlar gö- Akdeniz’de etkili olan
rülmesine neden olur. rüzgârlardır.
0 250 500 km
Harita 1.18: Akdeniz Havzası’nda esen yerel rüzgârlar
4. Tropikal Rüzgârlar
Ekvator’a yakın alanlarda, daha çok deniz üzerinde oluşan ve saatte 160 km’den daha hızlı esen rüzgârlardır.
Beraberinde çok şiddetli yağışlar getirir. Estikleri yerlerde can ve mal kaybına neden olabilir. Çapı daha çok
300-800 km olan girdaplar şeklindedir. Bu rüzgârlar estikleri yere göre farklı isimler alır. Hint Okyanusu’nda
cyclone (siklon), Büyük Okyanus’ta typhoon (tayfun), Meksika Körfezi’nde hurricane (harikeyn), Avustralya’da
willy-willy (vily-vily) adı verilir (Harita 1.19).
Harikeyn Tayfun
Siklon Vily-vily
Tropikal rüzgâr bölgeleri
Harita 1.19: Tropikal rüzgârların etkili olduğu alanların dağılışı 0 3000 6000 km
DOĞAL SİSTEMLER 107