Page 250 - Defterim - Felsefe 10

3. ÜNİTE

7. İdeal bir toplum düzeninin olabilmesi için özel mül- 10. Aristoteles, toplumda görülen özel durumlar için
kiyetin ortadan kalkması ve bütün üretim araçlarının tek tek yazılı yasalar meydana getirilemeyeceğinden
devlete ait olması gerekir. Böylece zengin ve fakirin devlette yazılı olmayan yasaların da olması gerek-
olmadığı sınıfsız bir toplum ortaya çıkar. tiğini düşünür. Çünkü yasalar genele göre hazır-
Parçada landığından her şeyin ayrı ayrı belirlenip yazılması
I. Liberalizm olanak dışıdır. Fakat ona göre yazılı olmayan yasa-
lar, yazılı olanlardan üstündür. Aristoteles’e göre
II. Sosyalizm “İyi bir yasa koyucunun ödevi; şehri, klanı ve başka
III. Demokrasi bütün insan birliklerini incelemek ve onların iyi ya-
sistemlerinin hangisi/hangilerinden söz edilmekte- şamdan, erişebilecekleri mutluluktan pay almalarını
dir? nasıl sağlayacağına karar vermektir.” Yasa koyucu
A) Yalnız I B) Yalnız II bu sebeple, adalet duygusunu en yüksek düzeyde
yaşayan kişiler arasından seçilmelidir. Çünkü onun
C) Yalnız III D) I ve II adalet anlayışı, toplumun eşitlik ve düzenini ayakta
E) I, II ve III tutacaktır.
Aristoteles’in bu parçadaki görüşlerine göre aşağı-
daki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Toplum içinde yazılı olmayan kurallar, yazılı olan-
8. Devlet kuramları içerisinde Hobbes devleti güven- lardan daha geçerlidir.
likle, Locke özgürlükle, Rousseau eşitlik ilkesiyle B) Hukuk kuralları toplum için yadsınamaz bir öne-
meşrulaştırırken Rawls onu adalet teması üzerine te- me sahiptir.
mellendirmeye çalışmaktadır. Ona göre adalet, top- C) Yasa koyucularda bulunması gereken erdem ada-
lumsal yapının temeli olup kolektif bir siyasal düzen lettir.
adalet ilkesine dayanmalıdır. O, bütün kural, yasa D) Yasaların amacı toplumdaki insanlar arasında
ve ilkelerin adalet ilkesinden kaynaklanan sınırla- mutluluğu sağlamaktır.
malarla belirlenmelerini istemektedir. Bu anlamda
toplumsal hak ve özgürlükler, gelir ve servet gibi tüm E) Yasa koyucular toplumda düzenin sağlanmasın-
metanın bölüşümü, adaletin en önde gelen fonksiyon- dan sorumludur.
larıdır. Adaletin gerçekleşmesi için uygulanan kural-
ların adil olması gerekir. Ona göre idealde adalet;
insanların hak ettikleri şeye sahip oldukları hak et- 6 . Bölüm: Siyaset Felsefesi
medikleri şeye sahip olmadıkları zaman gerçekleşir.
Yine onun adalet kuramında, adalet olmadan hak ve
hukuktan bahsedilmesi imkânsızdır. Adaletin tam an-
lamıyla sağlanması ise ancak düzenli, kurallı ve ras-
yonel bir toplumda mümkündür.
Bu parçaya göre Rawls’ın devlet görüşü ile ilgili
aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Adalet devletin temelini oluşturur. 11. Locke göre doğa durumundaki barış, özgürlük ve
B) Adaletin sağlanmasında hukukun önemi yadsına- eşitliğin güvencesi olarak doğa yasası, ne insanlar
maz. arasındaki uzlaşımlarla varılmış yerleşik kurallar ne
C) Adaletsiz toplumlarda normlar adil değildir. de belli bir devletin uygulamadaki yasalarıdır. Doğa
D) Doğal yaşamdaki adaletsizlik toplumsal hak ve yasası, insanlara olması gerekeni gösteren yani nor-
özgürlükler ile giderilemez. matif kurallar ihtiva ettiği için evrensel olan bir ya-
E) Adaletli toplumlarda tüm gelir adaletli bir şekilde sadır. Bu yüzden doğa yasası aklın yasası olup, ona
uygun hareket etmek, akla uygun hareket etmektir.
paylaşılır.
Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisi
çıkarılamaz?
A) Doğa yasası pozitif hukuktan bağımsızdır.
B) Doğa yasası, tüm zamanlar ve bütün yerler için
geçerlidir.
9. Devletin “toplumsal sözleşme” sonucu ortaya çıkan C) Doğa durumu insanların doğa ya da aklın yasası-
yapay bir varlık olduğunu savunan filozof aşağıda- na uygun olarak yaşadıkları bir durumdur.
kilerden hangisidir? D) Doğa yasasının tersi yönde hareket etmek, akla
A) Aritoteles B) Farabi karşı hareket etmek demektir.
C) İbn-i Haldun D) Platon E) Yasanın olduğu yerde özgürlükten bahsedilemez.
E) Rousseau

248