Page 278 - Defterim - Felsefe 10
P. 278
ÖSYM NE SORDU? 3. ÜNİTE
1. Michelangelo bir anıt heykel yapmak üzere görevlen- 4. Giorgione’nin Fırtına adlı tablosuna baktığımızda
dirilir. Heykelinde kullanacağı malzeme için mermer kompozisyonun sanatsal açıdan bir hayli basit olma-
ocağına gider. Sanatçı, kendilerini eşsiz heykellere sına karşın figürlerin özel bir dikkatle çizildiğini ve
dönüştürecek yontma kalemini bekler gibi görünen resmin, her yere nüfuz etmiş ışık ve hava sayesinde
o mermer kütlelerin karşısında, coşkuyla kendinden kaynaşıp bir bütün oluşturduğunu görüyoruz. Figür-
geçer. Böylece ocaklarda altı aydan fazla zaman ge- lerden bu küçük tablonun çoğunu kaplayan manzara-
çirir. Oysa mermer kütlelerin içinde uyuyup kalmış ya bakıyoruz, sonra tekrar figürlere dönüyoruz. Gior-
figürleri kurtarmak için bir an önce işe koyulması gione, kendisinden önce gelenler gibi önce nesneleri
gerekirdi. ve kişileri çizip sonra onları bir mekâna yerleştirmi-
Bu parçaya göre sanatçının işlevi aşağıdakilerden yor; doğayı, toprağı, ağaçları, ışığı, havayı, bulutları
hangisidir? ve kentleriyle insanları bir bütün olarak düşünüyor.
A) İdeale uygun sanat eseri ortaya koymak Bu parçada anlatılanlara göre Giorgione’nin ese-
B) Doğayı aynen yansıtmak rini oluştururken güzelliğin hangi niteliğini öne çı-
kardığı söylenebilir?
C) Yeni bir form yaratmak A) Yetkin olmak
D) Hayal gücünün sınırlarını zorlamak B) Orantılı olmak
E) Malzemeyle sınırlı sanat etkinliğinde bulunmak
C) Aslına uygunluk
(2010-YGS)
D) Uyumlu bütünlük
E) Simetrik olmak
2. Bir Japon filminde, evlenecek çift baharda çiçek
açmış kiraz ağaçlarının çevrelediği yolda yürüyor- (2012-YGS)
du. Görüntü harikaydı, beni çok etkilemişti. Japon
inançlarında çiçek açmış kiraz ağacının, muhteşem 5. Walter Benjamin mekanik yeniden üretimin, bütün
güzelliği nedeniyle kutsal sayıldığını daha sonra bir bir çağa damgasını vurmasına bağlı olarak sanatın
belgeselden öğrendim. Bunu öğrenmiş olmam o gö- bütün sahiciliğini kaybettiğini söyler. Ona göre öz-
rüntüyle ilgili estetik yargımı değiştirmedi. gün bir sanat eseri, her yeniden üretimiyle birlikte,
Bu parça aşağıdaki yargılardan hangisini destekler “aura”sından hep bir şeyler daha yitirir. Bundan
niteliktedir? ötürü kültür bir bütün olarak meta üretim endüstri-
A) Sanat eserinin topluma vereceği bir ileti olmalı- sine dönüşür, buna bağlı olarak da kültür ürünleri
şeyleşir.
dır. 7. Bölüm: S anat Felsefesi
B) Estetik yargılar güzelin bilgisinden çok, alınan Bu parçada kullanılan “aura” kavramı, sanat ese-
rinin hangi özelliğini dile getirmektedir?
hazza bağlıdır.
C) Doğada güzel olanlar sanatta da güzeldir. A) Evrenselliğini
D) Sanatın amacı güzeli ortaya koymaktır. B) Yaratıcılık gerektirdiğini
E) En az bir süje haz alıyorsa o sanat eseridir. C) Kalıcı olmasını
D) Estetik kaygıyla bağını
(2010-YGS)
E) Biricikliğini
3. Sanat eserleri diğer nesneler gibi vardır. Resimler bir (2013-YGS)
şapka veya palto gibi duvarda asılı dururlar. Sözgeli-
mi Van Gogh’un bir çiftçinin ayakkabılarını gösteren
resmi bir sergiden diğerine taşınıp durur, aynı Zon- 6. Bir sanatçı hiçbir zaman ideal koşullar altında ça-
guldak’tan gönderilen kömür veya Karadeniz orman- lışmaz. Aksi takdirde eseri ortaya çıkmaz. Sanatçı,
larından gönderilen tomrukların taşınması gibi. Ce- dünya mükemmel olmadığı için vardır. Sanat kusurlu
mal Süreya’nın şiirleri, bir öğrencinin sırt çantasında bir dünyadan doğar.
diğer eşyalarıyla bir arada bulunabilir. Beethoven’in Ünlü yönetmen Andrei Tarkovsky’nin bu sözü, sa-
eserleri kitapevlerinde raflara tıpkı kırtasiye malze- nat eserinin hangi özelliğini vurgulamaktadır?
meleri gibi yerleştirilir. Yine de bir şeyi sanat eseri
olarak görüp diğer nesnelerden ayrı tutuyorsak o, A) Biricikliğini
estetikle ilgili görüşlerimize uygun demektir. B) Evrenselliğini
Bu parçaya göre sanat eseri diğer nesnelerden han- C) Kalıcılığını
gi açıdan ayırt edilir? D) Güzelliğini
A) Estetik kaygılarla oluşturulmasıyla E) Eleştiriciliğini
B) Doğayı aynen yansıtmasıyla (2014-YGS)
C) Alımlayıcının değerlendirme biçimiyle
D) Evrensel nitelik taşımasıyla
E) Yaratıcısının düşüncesini içermesiyle
(2011-YGS)
276
