Page 49 - Matematik
P. 49

9         Matematik






               9.4.2.2. İki Üçgenin Benzer Olması için Gerekli Olan Asgari Koşullar
                Karşılıklı köşeleri arasında yapılan bire bir eşlemede karşılıklı kenar uzunlukları orantılı ve karşılıklı açıların
                ölçüleri eşit olan üçgenlere benzer üçgenler denir.
                Benzerlik sembolü “ + ” şeklindedir.
                 &     &                &     &                        +
                 ABC ve DEF  nin benzerliği  ABC +  DEF  ile gösterilir. Ayrıca  k d  R  olmak üzere
                          D h b
                   A =
                   W
                 m^ h  m^X  _ b b b b
                          E h`
                   W
                   B =
                 m^ h  m^W  b b  ve  AB  =  BC  =  AC  = k  olur.
                                        EF
                                              DF
                                 DE
                          F h b b
                   X
                   C =
                 m^ h   m^W  b
                            a
                                          &
                                   &
                Eşitlikteki k ifadesine  ABC ninDEF ne benzerlik oranı denir.
               ÖRNEK 1
                       &
                 &
                ABC ninPRS  ne benzerlik oranı   2   ise aşağıda verilenlerden hangisinin doğru ya da yanlış olduğunu belir-
                tiniz.                      3
                      W
                      A =
                  a)  m^ h  m^X
                             R h
                  b)  CB -  SR =  0
                  c)   BC  =  2
                          3
                     RS
                    &     &
                  ç)  CAB +  SPR
                  d)   3 $  AB =  2 $  PR
                ÇÖZÜM
                 &    &                AB    BC    AC    2
                ABC + PRS  olduğundan     =      =     =   olur .
                                      PR     RS    PS    3
                                                                                         ^W
                Ayrıca karşılıklı açıların ölçülerinin eşitliğinden  mA =  mP h ,mB =  mR ve mC = mS h  olur.
                                                               ^W
                                                                     W
                                                                           X
                                                         W
                                                                                   X
                                                                           ^ h
                                                        ^ h
                                                                    ^ h
                                                                                   ^ h
                      &    &
                                                                                    R h  olur.
                                              X
                                          W
                   a)  ABC +  PRS  olduğundan  AveR  karşılıklı eşlenemez. Bu durumda mA !  m^X
                                                                             W
                                                                            ^ h
                   b)   BC  =  2   olduğundan  BC =  2 k  ve  RS =  3 k  diyelim.
                      RS    3
                      |CB| - |SR| =2k - 3k =-k olur.
                      Benzerlik oranı olan k değeri pozitif gerçek sayı olduğundan  k-= Y  olur. Bu durumda CB -  SR !  0
                                                                            0
                      bulunur.
                   c) [BC] ile [RS] karşılıklı orantılı olduğundan    BC  =  2   olur.
                                                         RS    3
                      &     &
                   ç)  ABC + PRS  ifadesinde herhangi bir üçgenin iki köşesi yer değiştirirse diğer  üçgenin de karşılıklı köşe-
                      leri yer değiştirir. Aksi hâlde benzerlik bozulur.
                                &
                                                                     &
                     Bu durumda  ABC  yazıldığında C köşesini en sola alırsak  PRS  yazıldığında da karşılıklı köşe olan S kö-
                                                                   &     &     &     &
                     şesi en sola geçer ve benzerlik bozulmaz. Bu durumda  ABC +  PRS &  CAB +  SPR  yazılabilir.
                   d) [AB] ile [PR] karşılıklı orantılı olduğundan
                      AB  =  2  &  3 $  AB =  2 $  PR olur .
                      PR    3
               Sonuç olarak a ve b maddeleri yanlış iken c, ç ve d maddeleri doğrudur.
          49                                                                                                                                                                                                                      50
   44   45   46   47   48   49   50   51   52   53   54