Page 106 - Türk Dili ve Edebiyatı

11 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

6. Yaban adlı metnin olay örgüsünü Yaban adlı metnin olay örgüsünü tahtaya yazınız.

7. Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun kitabınızdaki biyografisinden yararlanarak metinle yazar arasın-
daki ilişkiyi değerlendiriniz.

8. Realizm akımının Yaban adlı metne etkilerini değerlendiriniz.
9. Metindeki temel çatışmayı ve bu çatışma etrafında metinde yer alan diğer çatışmaları belirleyiniz.

Etkinlik

Gurbet ili mi? Henüz hiçbir düşman ayağının basmadığı bu arı vatan toprakları bir gurbet ili mi?
Ne kadar inkar edecek olsam gene bu hissimi saklayamayacağım: Mehmet Ali’nin köyüne yaklaş-
tıkça bir şeyden, aziz bir şeyden ayrıldığımı sezinliyordum. Yüreğime bir ağırlık çöküyordu.

Arkamda ne bırakmıştım ki böyle hüzünleniyordum? Bir yurt mu? Bir ana mı? Bir sevgili mi? Hayır,
hiçbir şey, hiç kimse.
Bütün kaybettiğim şeyleri burada bulmağa geliyorum.

a. Bu parçadaki anlatım tekniklerini belirleyerek anlatım tekniklerinin işlevlerini tartışınız.

Yazarın Biyografisi
Yakup Kadri Karaosmanoğlu (1889-1974): Mısır’ın Kahire şehrinde doğdu.
İlköğrenimini Manisa’da yaptıktan sonra 1903’te başladığı İzmir İdadisini (lise)
bitirmeden ailesiyle birlikte Mısır’a döndü. Öğrenimini Mısır’daki bir Fransız
okulunda tamamladı. İstanbul’da bir süre hukuk öğrenimi gördü. Yazar, Balkan
Savaşı ve I. Dünya Savaşı’nın yol açtığı yıkım ve acılara tanık oldu. Millî Mücadele
yıllarında görevlendirildiği Tetkik-i Mezalim Heyeti ile Anadolu’yu daha yakın-
dan gözlemleme fırsatı buldu.
Yakup Kadri Karaosmanoğlu; sanat yaşamına Fecriati topluluğunun edebî
Yakup Kadri
anlayışına bağlı, bireyci çizgide eserler vererek başladı. Bu dönemde sanat yaşa- Karaosmanoğlu
mını Servetifünun dergisinde hikâyeler yayımlayarak sürdürdü. Eserlerinde rea- (1889-1974)
lizm akımının ilkelerine bağlı kalmakla birlikte kendi kişiliğini gizlemeyerek bazen okuyucuya seslen-
di. Sonraki yıllarda Anadolu’nun düşman işgali altında uğradığı felaket ve Anadolu köylüsünün içinde
bulunduğu çöküntü sanatçıyı millî edebiyat anlayışına yöneltti. Sanatçı hem Millî Edebiyat hem de
Cumhuriyet Dönemi’nde eserler verdi. Romanlarında Türk milletinin Tanzimat, Meşrutiyet, Balkan Sa-
vaşı, I. Dünya Savaşı, Millî Mücadele ve Cumhuriyet’in 1950’lere kadar geçen yıllarındaki siyasi, sosyal
serüvenini anlattı. Romanlarında genellikle bir tezi savundu. Yazar; hikâye, roman, tiyatro, mensur
şiir, makale, anı, monografi türlerinde eserler verdi. Nur Baba, Kiralık Konak, Hüküm Gecesi, Sodom ve
Gomore, Ankara, Yaban, Bir Sürgün, Panorama, Hep O Şarkı (roman); Bir Serencam, Rahmet, Millî Savaş
Hikâyeleri (hikâye); Erenlerin Bağından, Okun Ucundan (mensur şiir); Nirvana, Veda (tiyatro); Zoraki Dip-
lomat, Anamın Kitabı, Vatan Yolunda, Politikada 45 Yıl, Gençlik ve Edebiyat Hatıraları (anı); Ahmet Haşim,
Atatürk (monografi) yazarın başlıca eserleridir.

104