Page 120 - Türk Dili ve Edebiyatı
P. 120
11 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
Modernist romanın Batı edebiyatındaki temsilcileri; James Joyce (Ceymis Coys), Franz Kafka (Franz
Kafka), Virginia Woolf (Vircinya Volf), Marcel Proust (Marsel Prost), Robert Musil (Robert Muziil), Wil-li-
am Faulkner (Vilyım Folknır) gibi yazarlardır. Türk edebiyatında ise Yusuf Atılgan, Oğuz Atay, Ferit
Edgü, Adalet Ağaoğlu, Mehmet Eroğlu gibi yazarlar modernizmin etkilerini yansıtan eserler ver-
miş-lerdir.
Tutunamayanlar adlı roman modernizm akımının etkilerini yansıtmaktadır. Romanda kronolojik
zaman akışında görülen kırılmalar; olay örgüsü, mekân gibi unsurlardan çok bireylerin iç dünyala-
rı-nın, bunalım ve huzursuzluklarının, toplumla çatışmalarının öne çıkarılması; şiirsel söyleyişe, çağ-
rı-şımlara yer verilmesi gibi özellikler bu romanın yapısını şekillendiren, modernist özelliklerdir. Yazar
romanda bu özelliklerin yanı sıra modern romana özgü iç çözümleme, iç konuşma, bilinç akışı, geriye
dönüş gibi teknikleri de kullanmıştır.
1. Etkinlik
a. Tutunamayanlar adlı metindeki kahramanların olay akışını etkileyen özelliklerini belirleyiniz.
b. Kişileri tip ya da karakter özellikleriyle açıklayan bir tablo hazırlayınız.
2. Etkinlik
a. Tutunamayanlar adlı metindeki anlatıcıyı ve bakış açısını belirleyerek metinden örnekleyiniz.
b. Metindeki anlatıcı ve bakış açısının çeşitliliğinin metne katkısını tartışınız.
Yazarın Biyografisi
Oğuz Atay (1934-1977): İnebolu’da doğdu. 1951’de Ankara Maarif
Kolejini bitirdi. Yükseköğrenimini İTÜ İnşaat Fakültesinde yaptı. İstanbul
Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisinde (şimdiki Yıldız Teknik Üni-
versitesi) öğretim üyesi olarak çalıştı.
Oğuz Atay, 1970’li yıllarda yazdığı eserleriyle Türk edebiyatında mo-
dern roman ve hikâyenin öncülerinden oldu. Roman ve hikâyeden başka
tiyatro ve günlük türünde de eser verdi. Daha çok, toplumcu gerçekçiliğin
hâkim olduğu bir dönemde bu çizginin dışına çıkarak modernist çizgide
farklı biçim, teknik ve içerikte eserler yazdı. Kendisi de akademisyen bir
aydın olan yazar, eserlerinde yaşadığı toplumun ve düzenin yerleşik ku-
Oğuz Atay
rallarına uyum sağlayamayan, bunlarla çelişen ve sonuçta tutunamayıp (1934-1977)
yenilen aydın kişileri konu edindi. Oğuz Atay; bu kişilerin iç dünyalarını, iç
çatışmalarını derinlemesine yansıttığı eserlerinde ironiyi güçlü bir eleştiri aracı olarak kullandı. Tutu-
namayanlar, Bir Bilim Adamının Romanı, Tehlikeli Oyunlar (roman); Korkuyu Beklerken (hikâye), Oyun-
larla Yaşayanlar (tiyatro) yazarın başlıca eserleridir.
118