Page 16 - Felsefe 11 | 2.Ünite
P. 16
2. ÜNİTE
Metin Analizi
Aşağıdaki metni okuyup metinden hareketle verilen soruları cevaplayınız.
ERDEMLİ ŞEHİR
Sakinlerinin ancak mutluluğa erişmek maksadıyla yardımlaştıkları bir şehir, erdemli bir şehir
olur. (…) Bütün şehirleri mutluluğa erişmek maksadıyla el ele vererek çalışan bir millet de erdemli
bir millettir. Bütün milletleri, mutluluğa ulaşmak maksadıyla el birliğiyle çalışan bir dünya da er-
demli bir dünya olur. Erdemli şehre aykırı olan şehirler şunlardır: cahil şehir, bozuk şehir, değişmiş
şehir, şaşkın şehir.
…
Kendisinden daha yetkili hüküm veren herhangi bir kimse bulunmayan başkan: O, erdemli şeh-
rin önderi ve birinci yöneticisidir. (…) Bu hâl ancak doğuşunda on iki meziyeti kendinde toplayan
kimseye nasip olur.
• Evvela vücudunun tam ve her organının kıvamında olması lazımdır.
• Kendisine söylenen her şeyi tabiatıyla iyi kavrayıp anlaması lazımdır.
• Hafızası kuvvetli olmalıdır.
• Uyanık ve zeki olması lazımdır. Güzel konuşmasını bilmelidir.
• Güzel konuşmasını bilmeli ki zihnindeki her şeyi açıkça izah etsin.
• Öğretmeyi ve öğrenmeyi sevmesi, her şeyi kolayca öğretmesi lazımdır.
• Yemeye, içmeye ve hazlara düşkün olmaması ve tabiatıyla oyundan sakınması lazımdır.
• Doğruluğu ve doğru insanları sevmesi, yalandan ve yalancılardan nefret etmesi lazımdır.
• Ulu olması ve ululuğu sevmesi lazımdır.
• Adaleti ve adalet ehlini sevmesi, istibdattan, zulümden ve zalimlerden nefret etmesi lazımdır.
• İnsaflı mizaçta olmalı ki kendisinden adalet istendiği zaman şiddet göstermesin.
• Büyük bir azim ve irade sahibi olmalıdır.
…
Bütün bu meziyetlerin bir kişide toplanması güç olduğundan bu yaratılıştaki kimselere insanlar
arasında az tesadüf edilir. Eğer erdemli şehirde öyle bir kimse bulunur ve bu kimse büyüdüğü za-
man zikrettiğimiz şartlardan ilk altısını veya beşini kendinde toplarsa yönetici olur. Böyle bir ada-
ma hiç rastlanmazsa o şehrin yönetimine gelmiş olan ilk yöneticisi ile yerine geçenlerin verdikleri
hükümler ve dinsel kurallar muhafaza edilirler. Fakat hikmet yönetimin şartı olmaktan çıktığı gün
diğer şartlar bulunmuş olsa da erdemli şehir kralsız kalır. Şehri idare eden yöneticisi kral olmayın-
ca şehir tehlikeye maruz olur.
Fârâbî, El-Medinetü’l Fâzıla (Erdemli Şehir)
1- Metinde kırmızıyla yazılmış kavramlarla ne anlatılmak istenmiştir?
2- Metinde altı çizili bölümde vurgulanmak istenen düşünce nedir? Açıklayınız.
3- Metinde geçen erdemli şehrin yöneticisinin özelliklerinden hareketle Fârâbî’nin dün-
ya devleti oluşturma ideali, günümüz açısından uygulanabilir mi? Değerlendiriniz.
54