Page 10 - Fen Lisesi Biyoloji 10 | 1.Ünite
P. 10

Mitotik faz, çekirdek bölünmesinden sonra sitoplazma bölünmesi ile tamamlanır. Çekirdek bölünmesi
           ile genetik açıdan birbiriyle aynı çekirdekler oluşur. Çekirdeklerin kromozom sayısı ve DNA miktarı (Grafik
           1.1) aynıdır. Ancak çekirdekler arasında genetik açıdan farklılık varsa bunun sebebi mutasyondur.


                   DNA miktarı                                             Kromozom sayısı
                                                          X
                                                            Interfaz

                                                         2X
                 2X                                                       2N
                                                              Bölünme
                  X                     Hücre döngüsü                                         Hücre döngüsü
                           İnterfaz  Karyokinez  Sitokinez  evreleri  X  X                    evreleri

                                                                              İnterfaz  Mitoz
                Grafik 1.1: Hücre döngüsünde DNA miktarındaki değişim
               Sitoplazma bölünmesinde sitoplazma miktarı ve organel sayısı bakımından eşit dağılım olmayabilir. Bu
           durum, oluşan iki yavru hücre arasında genetiksel farklılığa sebep olmaz. Oluşan yavru hücreler de belirli bir
           süre büyüdükten sonra tekrar bölünür.
               Mitoz sonucu oluşan toplam hücre sayısı 2  (n = bölünme sayısı) formülüyle hesaplanır. Örneğin bir
                                                       n
           hücre art arda üç kez mitoz geçirirse  son bölünme sonucunda 8 yeni hücre (2 = 2 = 8) oluşur (Görsel 1.17).
                                                                                 n
                                                                                     3





                                                         1. Mitoz



                                                         2. Mitoz






                                                         3. Mitoz





                            Görsel 1.17: Art arda 3 kez mitoz gerçekleşmesi sonucunda oluşan hücreler

                Örnek

                 2n = 16 kromozomlu soğanın kök ucu hücrelerinden biri art arda 5 kez mitoz geçirmiştir.

                 Bu bölünmeler sonucunda
                  a) Oluşan toplam hücre sayısı nedir?
                  b) Oluşan hücrelerin kromozom sayısı kaçtır?
                  c) Oluşan hücreler birbirine kalıtsal olarak benzemekte midir? Açıklayınız.
               Çözüm

                                                n
                 a) Mitoz ile oluşacak hücre sayısı 2  formülüyle hesaplanır.
                       n = 5 olduğuna göre 2 = 32 tane yeni hücre oluşur.
                                       5
                 b) Mitozda kromozom sayısı değişmez. Oluşan hücrelerin kromozom sayısı ana hücredeki gibi
                       2n = 16’dır.
                 c) Mitoz sonucunda oluşan yavru hücreler kalıtsal olarak hem birbirleriyle hem de ana hücreyle
                           aynıdır. Bu nedenle oluşan 32 hücre birbiriyle aynı genetik yapıya sahiptir.



            22
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15