Page 10 - Fen Lisesi Biyoloji 10 | 1.Ünite
P. 10
Mitotik faz, çekirdek bölünmesinden sonra sitoplazma bölünmesi ile tamamlanır. Çekirdek bölünmesi
ile genetik açıdan birbiriyle aynı çekirdekler oluşur. Çekirdeklerin kromozom sayısı ve DNA miktarı (Grafik
1.1) aynıdır. Ancak çekirdekler arasında genetik açıdan farklılık varsa bunun sebebi mutasyondur.
DNA miktarı Kromozom sayısı
X
Interfaz
2X
2X 2N
Bölünme
X Hücre döngüsü Hücre döngüsü
İnterfaz Karyokinez Sitokinez evreleri X X evreleri
İnterfaz Mitoz
Grafik 1.1: Hücre döngüsünde DNA miktarındaki değişim
Sitoplazma bölünmesinde sitoplazma miktarı ve organel sayısı bakımından eşit dağılım olmayabilir. Bu
durum, oluşan iki yavru hücre arasında genetiksel farklılığa sebep olmaz. Oluşan yavru hücreler de belirli bir
süre büyüdükten sonra tekrar bölünür.
Mitoz sonucu oluşan toplam hücre sayısı 2 (n = bölünme sayısı) formülüyle hesaplanır. Örneğin bir
n
hücre art arda üç kez mitoz geçirirse son bölünme sonucunda 8 yeni hücre (2 = 2 = 8) oluşur (Görsel 1.17).
n
3
1. Mitoz
2. Mitoz
3. Mitoz
Görsel 1.17: Art arda 3 kez mitoz gerçekleşmesi sonucunda oluşan hücreler
Örnek
2n = 16 kromozomlu soğanın kök ucu hücrelerinden biri art arda 5 kez mitoz geçirmiştir.
Bu bölünmeler sonucunda
a) Oluşan toplam hücre sayısı nedir?
b) Oluşan hücrelerin kromozom sayısı kaçtır?
c) Oluşan hücreler birbirine kalıtsal olarak benzemekte midir? Açıklayınız.
Çözüm
n
a) Mitoz ile oluşacak hücre sayısı 2 formülüyle hesaplanır.
n = 5 olduğuna göre 2 = 32 tane yeni hücre oluşur.
5
b) Mitozda kromozom sayısı değişmez. Oluşan hücrelerin kromozom sayısı ana hücredeki gibi
2n = 16’dır.
c) Mitoz sonucunda oluşan yavru hücreler kalıtsal olarak hem birbirleriyle hem de ana hücreyle
aynıdır. Bu nedenle oluşan 32 hücre birbiriyle aynı genetik yapıya sahiptir.
22