Page 37 - Fen Lisesi Biyoloji 12 | 3.Ünite

3. Bitki Biyolojisi Bitki Biyolojisi 3.
Ünite Ünite

6. ETKİNLİK

ETKİNLİĞİN ADI : Bitkilerde su ve madde taşınması
ETKİNLİĞİN AMACI : Bitkilerde su ve madde taşınması ile ilgili deney tasarlanması
ETKİNLİĞİN SÜRESİ : 3 gün
ARAÇ GEREÇ : Dört adet beyaz karanfil, mavi ve kırmızı gıda boyası, su, dört adet 100 mL’lik dereceli
silindir, cam kalemi

ETKİNLİĞİN YAPILIŞI
1. Dört adet dereceli silindiri numaralandırınız. 1 numaralı dereceli silindiri boş bırakınız. 2 numaralı dereceli
silindirden başlayarak silindirlerin yarısına kadar su doldurunuz.
2. 3 numaralı dereceli silindire 5 damla kırmızı gıda boyası, 4 numaralı dereceli silindire de 5 damla mavi
gıda boyası koyunuz.
3. Hazırladığınız dereceli silindire beyaz karanfilleri koyunuz, her gün deney düzeneğini kontrol ediniz.
4. Gözlemlerinizi rapor hâline getiriniz.
NOT: Siz de bitkide su ve madde taşınması ile ilgili bir deney tasarlayınız.

DEĞERLENDİRME
1. Dereceli silindirlerden hangileri kontrol grubu olarak kullanılır?
2. Kaç numaralı dereceli silindirdeki karanfil pörsümüştür? Bunun nedeni nedir?
3. Karanfillerden hangisi veya hangilerinde renk değişimi gerçekleşmiştir? Çiçeklere giden boya, bitkinin
hangi yapılarında taşınmıştır?
4. Karanfillerde su ve boyanın taşınmasında hangi kuvvetin etkisi olmamıştır?

2.4. Bitkilerin Günlük Hayatımızdaki Yeri
Bilinçli ve bilgili bireyler olarak yaşadığımız çevreyi ve bu çevrede yaşayan canlıları korumak zorundayız. Yeryüzündeki
doğal kaynakların sürdürülebilirliği insanların doğal yaşamı koruması ve çevreyi kirletmemesi ile mümkündür. Yeryüzünde
yaşamını sürdüren bitkiler hayatın birçok alanında etkili olmakta ve kullanılmaktadır.
Bitkiler âleminde yer alan canlılar diğer tüm canlılarla etkileşerek ekosistem içerisinde yaşamın sürdürülebilirliği için
gereklidir. Bitkiler fotosentez yapan diğer tüm canlılarla birlikte güneşten gelen enerjinin yeryüzünde tutulmasını ve besin
zinciri yoluyla canlılara aktarılmasını sağlar. Fotosentez ile CO özümlemesi yaparak besin üretirken, suyun fotolizi ile
2
oksijeni atmosfere verir. Bu sonucunda yeryüzündeki madde döngüsünü ve atmosferdeki CO - O dengesinin korunmasını
2
2
sağlar. Bitkiler; topraktaki verimli kısmın rüzgâr, su vb. etkenlerle erozyona uğramasına engel olur. Bitkiler gıda sanayinde,
eczacılıkta, mobilya ve dekorasyon işlerinde kullanılır. Pamuk ve keten gibi bitkiler, dokuma ve tekstil sanayinde kullanılır.
Eterik yağ üreten birçok bitki, esans ve parfüm yapımında kullanılır. Yağlı bitki tohumlarından elde edilen yağlar ile biyodizel
yapımı sağlanır. Bitkiler birçok canlıyı üzerinde barındırarak yaşama alanı oluşturur. Süs bitkileri yaşanılan çevrenin güzel-
leştirilmesinde kullanılır. Bitkilerin kök, gövde, yaprak, meyve ve tohum gibi kısımları, bitkilerle beslenen tüm canlılar için
besin kaynağıdır. Daha kısa sürede daha fazla ürün elde etmek için kullanılan bitki hormonları, sağlığa ve ekonomiye uzun
vadede yarardan çok zarar getirmektedir.

ARAŞTIRINIZ

Hormonlu meyve kavramını araştırınız. Hormonlu meyve üretimi ve tüketiminin insan hayatına etkilerini, sınıfınızda
arkadaşlarınızla tartışınız

147