Page 17 - Fen Lisesi Fizik 10 | 1.Ünite

1. ÜNİTE ELEKTRİK VE MANYETİZMA

ÇÖZÜM
Anahtar kapatıldığında volt- 5 Ω NOT ALANI
metrenin yaklaşık sonsuz olan V
direnci kendi üzerinden dola- 2 Ω 4 Ω
yısıyla da 5 Ω’luk direncin üze-
rinden akım geçmesine izin ver-
mez. Ampermetrenin yaklaşık A
sıfır olan direnci de 2 Ω’luk diren-
cin üzerinden geçip gelen akımın
tümünün kendi üzerinden geç-
mesine neden olur. Bu durumda
4 Ω’luk direnç kısa devre olur ve 20 V
üzerinden akım geçmez. Bu tip sorularda voltmetrenin olduğu
yer açık yani kopuk tel, ampermetrenin olduğu yer de düz tel gibi
düşünülebilir.
Verilen devrede akım, 2 Ω direnç ve ampermetre üzerinden
geçerek devreyi tamamlar. Ohm Yasası’na göre devreden geçen
akımın şiddeti aşağıdaki gibi hesaplanır.

I = V = 20 = 10 A
R 2
Akımın tamamı ampermetrenin üzerinden geçtiği için amper-
metrenin gösterdiği değer 10 A olur.

ÖRNEK
Aynı sıcaklıktaki X ve Y
I (A)
X maddelerinin uçlarına po-
tansiyel farkı uygulandığında
5I
üzerinden geçen akıma ait
grafik yandaki gibi verilmiştir.
4I
Buna göre maddelerin
3I
Y dirençleri oranı R / R ne-
dir?
2I x y
I
V (V)
0 V 2V 3V 4V 5V

ÇÖZÜM

Grafik yardımıyla di-
I (A)
renç değerleri aşağıdaki
X
gibi hesaplanır.
5I

4I
= V , = 5V
R X R Y
3I 4I 2I
R = V/4I Y
x
2I V
R = 5V/2I R X = 4I = 1
I Y
R Y 5V 10
2I
V (V)
0 V 2V 3V 4V 5V

27