Page 22 - Fen Lisesi Fizik 10 | 1.Ünite
P. 22

1. ÜNİTE                                                                                                                                                                   ELEKTRİK VE MANYETİZMA

                     SIRA SİZDE                        ÖRNEK
                   Birbirine paralel bağlanmış di-   Üreteç  ve  tellerin  direncinin  ihmal   R = 6 Ω
                rençlerden oluşan bir devrede A 1   edildiği bir devrede dirençler kullanıla-   1
                ampermetresi  8  A  değerini  gös-  rak devre oluşturuluyor.                   R = 3 Ω
                termektedir.                         Buna göre                                  2
                                                  a)  Her bir direncin uçları arasında-         R = 2 Ω
                            3Ω                        ki potansiyel farkı kaç V’tur?            3
                                  A
                                   1              b)  Her bir direnç üzerinden geçen
                                                      I , I  ve I  akım şiddeti kaç A’dir?
                                                      1
                                                         2
                                                             3
                           4Ω                     c)  Ana koldan geçen I akım şiddeti
                                                      kaç A dir?
                                                                                               V = 42 V
                      A
                       2
                                                       ÇÖZÜM
                                                  a)  Paralel bağlı dirençlerde her bir       6 Ω
                   Bu devredeki 3 Ω’luk direnç        direncin  uçları  arasındaki  po-  I 1
                sökülerek yerine 6 Ω’luk direnç       tansiyel farkı hem birbirine hem
                bağlanırsa A  ampermetresi kaç        de  pilin  potansiyeline  eşittir.   I 2  3 Ω
                            2
                A’i gösterir?                         Yani her bir direncin uçları ara-
                (Hesaplamalarda üreteç ve tellerin    sındaki potansiyel farkı 42 V’tur.  I 3  2 Ω
                direnci ihmal edilecektir.)       b)  Dirençlerin  uçları  arasındaki
                                                      potansiyel  farkı  bilindiği  için
                                                      Ohm  Yasası  uygulanarak  her    I
                                                      bir  direnç  üzerinden  geçen
                                                      akım şiddeti aşağıdaki gibi he-
                                                      saplanır.                              42 V

                                                        =  V  =  42  =  7A
                                                      I1        6
                                                          R1
                                                        =  V  =  42  =
                                                      I 2             14 A
                                                          R 2    3
                                                        =  V  =  42  =  21A
                                                      I 3
                                                          R 3    2
                                                  c)  Ana kol akımı, akımın pilden çıktıktan sonra başka kollara
                                                      ayrılmadan önceki durumudur. Bu devre için ana kol akımı-
                                                      nın şiddeti şöyle hesaplanır.
                                                      I = I  + I  + I  = 7 + 14 + 21 = 42 A
                                                         1   2  3



                                                       ÖRNEK

                                                                              Devrede reosta, direnç ve üreteç
                                                                           kullanılarak bir devre oluşturuluyor.
                                                                              Reostanın  kolu  ok  yönünde
                                                                           çekilirse ampermetre ve voltmet-
                                                                           renin gösterdiği değer nasıl deği-
                                                               V
                                                      A                    şir?



                                                               V






                 32
   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27