Page 33 - Fen Lisesi Fizik 10 | 1.Ünite
P. 33

1. ÜNİTE                                                                 ELEKTRİK VE MANYETİZMA

                   ÖRNEK                                                         SIRA SİZDE
                 İç dirençleri önemsiz özdeş üreteçler ve dirençle kurulmuş    Özdeş  direnç  ve  üreteçlerle
              devrelerde dirençlerden geçen akım şiddetleri I , I  ve I tür.  kurulmuş üç farklı devre oluşturu-
                                                        1  2   3
                                                                            luyor. Şekil I’de görülen devredeki
                                                     R= 2 Ω
                                                                            üreteçlerin her birinin akım verme
                                                                            süresi t , Şekil II’de görülen dev-
                                      R= 2 Ω     I 3  ε = 10 V                    1
                                                                            redeki üreteçlerin her birinin akım
                                                      6
                        R=2 Ω                                               verme süresi t ve Şekil III’te gö-
                                  I                                                      2
                                  2   ε = 10 V
                                       3              ε = 10 V              rülen  devredeki    üreteçlerin  her
                                                       5
                                                                            birinin akım verme süresi ise t tür.
                   I                                                                                 3
                   1
                        ε = 10 V
                        1             ε = 10 V       ε = 10 V
                                       2
                                                      4                                 Şekil I
                                                                                         R
                       Şekil I         Şekil II      Şekil III
                 Buna göre üreteçlerin t , t , t  , t , t ve t akım verme
              sürelerini karşılaştırınız.  1  2   3  4   5   6
                                                                                   ε            ε
                   ÇÖZÜM
                Birinci devreden geçen akım şiddeti
                I = 10/2 = 5 A olup 5 A’lik akımın tamamı ε  üretecinden çekilir.
                 1
                                                      1
                                                                                        Şekil II
                İkinci devreden geçen akım şiddeti                                        R
                I = 10/2 = 5 A olup her bir üreteçten 2,5 A’lik akım çekilir.
                 2
                Üçüncü devreden geçen akım şiddeti ise                                    ε
                I = 10/2 = 5 A olup her bir üreteçten 5/3 A akım çekilir.
                 3
                Buna göre üreteçlerin akım verme süreleri o üreteçten çekilen
             akımla ters orantılı olduğu için üreteçlerin tükenme süreleri arasın-        ε
             daki büyüklük sıralaması
                t = t = t > t = t > t  şeklinde olur.
                            2
                        6
                    5
                               3
                 4
                                   1
            Galvani ve Volta’nın Üreteçler Üzerindeki Çalışmaları                       Şekil III
                                                                                     R        R

                                                                                          ε



                                                                               Buna göre t , t  ve t  süreleri
                                                                                                 3
                                                                                          1
                                                                                            2
                                                                            arasındaki  büyüklük  ilişkisi  ne-
                                                                            dir?

                     Görsel 1.38: Alessandro Volta keşfettiği pili Napoleon’a tanıtırken

               İtalyan fizyolog Aloisio Luigi Galvani (Alosyo Luici Galvani) 1780-
            1790 yılları arasında kurbağalar üzerinde yaptığı deneylerle elektrik
            konusunda yepyeni bir çığır açmıştır.
               Canlılardaki elektriksel olayları incelemeye yönelen Galvani, baş-
            ta kurbağa olmak üzere çeşitli hayvanların sinir ve kaslarının elek-
            triksel olarak uyarılması üzerinde çalışmıştır.





                                                                                                      43
   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38