Page 60 - Fen Lisesi 11 | 1.Ünite
P. 60

1. ÜNİTE   KUVVET VE HAREKET





                          ÇALIŞMA KÖŞESİ 28



                  Ailesiyle birlikte İstanbul’a tatile giden Kübra, 15   Cevap
                  Temmuz Şehitler Köprüsü üzerinden geçmektedir.











                  Kübra, köprünün yüksekliğini fizik dersinde
                  öğrendiği serbest düşme hareketi bilgilerin-
                  den yararlanarak nasıl hesaplayabilir?

               Serbest düşme hareketinde  g ’nin yön ve büyüklüğü sabit olduğundan, grafiklerinde özel veriler elde edi-
               lebilir. Örneğin yeterince yüksek bir noktadan serbest düşmeye bırakılan bir cismin t süresinde kazandığı
               hız v, düşme miktarı ise h olsun. Hareketin 2t, 3t, 4t ve  5t sürelerindeki hız değerleri sırasıyla v , v , v  ve
                                                                                                   2
                                                                                                        4
                                                                                                      3
               v  ’in v cinsinden, düşme miktarları h , h , h  ve h ’in değerleri ise h cinsinden bulunabilir.
                                                     4
                                                  3
                                                          5
                                                2
                5
                t =  t isev 1 =  g $  t =  g t =$  v
                 1             1
                    1     2   1     2
                h =   $  gt =$  $  gt =$  h
                 1  2     1   2
                t =  2 tise v =$  2  g t =$ 2  g 2t =$  2v
                 2
                    1     2   1        2     1     2
                                                 $
                h =   $  gt =$   g $  $ ^ 2th  =  4 $  $  gt =  4h
                 2  2     2   2              2
                                      $
                t =  3 tise v =  g t =  g 3t =  3v
                 3
                               $ 3
                           3
                    1     2   1        2     1     2
                         $
                                                  $
                h =  2  $  gt =  2  g $  $ ^ 3th  =  9 $  2  $  gt =  9h
                 3
                          3
                                      $
                t =  4 tise v =  g t =  g 4t =  4v
                               $ 4
                           4
                 4
                    1     2   1        2      1     2
                         $
                                                   $
                 4 h =  $  gt =  g $  $ ^ 4th  =  16 $  $  gt =  16h
                    2     4   2               2
                                      $
                t =  5 tise v =  g $  5 t =  g 5t =  5v
                           5
                 5
                    1     2   1        2      1     2
                                                   $
                         $
                h =   $  gt =    g $  $ ^ 5th  =  25 $  $  gt =  25h
                 5
                    2     5   2               2
               Bu durumda hareketlinin hız-zaman ve konum-zaman grafiği Şekil 1.64'te verildiği gibi elde edilir.
                                  v                                  x
                                5v                                25h
                                4v
                                3v                                16h
                                2v
                                                                   9h
                                 v                                 4h
                                     h 3h 5h 7h 9h                  h
                                                       t                                   t
                                      t  2t  3t  4t  5t                  t  2t  3t  4t  5t
                                Şekil 1.64:  Serbest düşme hareketi yapan cismin v-t ve x-t grafikleri
                70
   55   56   57   58   59   60   61   62   63   64   65