Page 61 - Fen Lisesi 11 | 1.Ünite

1. ÜNİTE KUVVET VE HAREKET

1.4.4. Atmosferdeki Serbest Düşme Hareketi

Bir önceki konuda olan havasız ortamdaki serbest düşme hareketin-
v 0 = 0
de, serbest bırakılan her cisme etki eden net kuvvet cismin ağırlığına
eşitti. Aynı hareket sürtünmelerin olduğu atmosfer ya da sıvı gibi
G
akışkan ortamlarda gerçekleştiğinde harekete zıt yönde bir sürtünme R 1 G
kuvveti ortaya çıkar. Bu kuvvete ortamın direnç kuvveti denir ve R
v R = - G
ile gösterilir.

v
R’nin büyüklüğü ortamın yoğunluğuna, cismin hız ve şekline bağlıdır
G
(Şekil 1.65).
v lim
Şekil 1.65: Havasız
ortamda serbest düşme
hareketi yapan cisim

ETKİNLİK KÖŞESİ

Etkinliğin Adı: Atmosferde düşen cisimlere etki eden direnç
Etkinliğin Amacı: Hava direnç kuvvetinin bağlı olduğu değişkenleri belirlemek
Süre: 40 dk.
Araç Gereçler: 5 adet kâğıt bardak, 2 adet orta boy çöp poşeti, ip, makas, cetvel, delgeç, krono-
metre

Yönerge
• Çöp poşetlerini keserek 15×15 cm ve 20×20 cm boyutlarında iki adet parça elde ediniz.
• Elde ettiğiniz her bir parçanın dört kenarını deliniz.
• 12 cm uzunluğunda 8 tane ip kesiniz.
• Her bir deliğe 12 cm uzunluğunda ip bağlayınız.
• Kâğıt bardaklardan birinin geniş olan tarafına aralıkları eşit olacak şekilde dört delik açınız.
• Poşetten gelen ipleri kâğıt bardağa açılan deliklerden geçirerek düğüm atınız.
• 1,5 m yükseklikten hazırlanan bardağın tabanı yere doğru olacak şekilde serbest bırakınız
ve kronometreyi çalıştırınız.
• Bardak yere düştüğü anda kronometreyi durdurunuz.
• Bardak sayısını artırarak (iç içe koyarak) uygulamayı tekrarlayınız.
• Kronometrede okunan süreyi, aşağıdaki tabloda verilen bardak sayısı ve poşet ölçü değerle-
rine göre tablodaki ilgili bölüme yazınız.
• Her iki durum için elde edilen sürelere bakarak yükseklik süre oranını bulunuz ve tabloya
yazınız.

Yükseklik/
Bardak sayısı Poşet Ölçüsü (cm) Süre (s)
Süre
2
5
2
5

71