Page 32 - Fen Lisesi Fizik 12 | 1. Ünite
P. 32

1.


         ÜNİTE                                                                  1.2. DÖNEREK ÖTELEME HAREKETİ




                    SORU 2                                      ÇÖZÜM

                                                                                                  2
                                                                 Kürenin eylemsizlik momenti   I =  5  m.r 2

                                                                 Halkanın eylemsizlik momenti   I = m.r 2
                        r             r                r                                          1    2
                                                                 Diskin eylemsizlik momenti
                                                                                               I =
                                                                                                  2 m.r
                    m                           m                              m  şeklinde ifade edilir. Kütleler ve yarıçapları aynı ol-
                                                                 duğundan büyüklük sıralaması  için m.r  den önce
                                                                                                   2
                                                                 gelen katsayıya bakılabilir. Küre için 2/5, halka için
               Yarıçapları ve kütleleri eşit olan küre, halka ve   1/2 ve disk için 1 sayısı sıralamayı belirler.
               diskin eylemsizlik momentlerini karşılaştırınız.
                                                                 Bu durumda en büyük eylemsizlik momenti hal-
                                                                 kaya aittir. En küçük eylemsizlik momenti küreye
                                                                 aittir. Büyüklük sıralamasına göre
                                                                 I   >I  >I   bulunur.
                                                                  halka  disk  küre


                            UYGULAMA 3




                                                                                ÇÖZÜM ALANI
     48          a) m kütleli r yarıçaplı silindir ve kürenin kütlesi
                      2 katına çıkarılır ve yarıçapı yarıya indirilirse
                      eylemsizlik momenti nasıl değişir?
                      (Silindir ve küre ağırlık merkezinden döndürül-
                       mektedir.)
                          1
                    (I  I= =  mr ve   I   =  I=  2  mr )
                                               2
                               2
                     silindir   2    küre  5
                              r
                                                 r






                 b) Düzgün ve türdeş m kütleli L uzunluğundaki
                      çubuk uç noktasından döndürülüyor. Çubuğun
                     kütlesi ve uzunluğu yarıya indirilirse ilk duru-
                     muna göre eylemsizlik momenti nasıl değişir?
                 E k(d) =  1  I w )
                   ( I=     m.L
                           22
                      2 3


                            O
                                      L
   27   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37