Page 33 - Fen Lisesi Fizik 12 | 1. Ünite
P. 33

2.


 1.2. DÖNEREK ÖTELEME HAREKETİ  1.2. DÖNEREK ÖTELEME HAREKETİ                                           BÖLÜM



                          UYGULAMA 4


                       1. Eylemsizlik momentini açıklayınız.


                       2. İki özdeş kavanozdan birini pamuk ile ötekini toz şeker ile doldurunuz. Eğik düzlemin
                            tepe noktasından kavanozları aynı anda serbest bırakınız. Yuvarlanan kavanozların yatay
                            zemine ulaşmasını gözlemleyiniz. Hangi malzeme ile dolu olan kavanoz yatay zemine
                            önce ulaştı? Sebebini  açıklayınız.


                 SORU 3                                      ÇÖZÜM



            Uzunluğu 3r olan çubuğa bağlı 3m, 2m ve m kütleli   Noktasal cisimlerin eylemsizlik momentleri  I=m.r
                                                                                                        2
            noktasal A, B ve C cisimleri O noktası etrafında dön-  formülü ile hesaplanır.
            mektedir.  Cisimlerin  O  noktasına  göre  eylemsizlik
            momentleri I , I  ve I  dir.                     A cisminin dönme noktasına uzaklığı r ve kütlesi
                        A
                               C
                           B
                                                             3m kadardır. Eylemsizlik momenti hesaplanırsa
                                                             I =3m.r   bulunur.
                                                                   2
                                                             A
                                                             B cisminin dönme noktasına uzaklığı 2r  ve kütlesi
                    O    r  A   r   B   r  C                 2m kadardır. Eylemsizlik momenti hesaplanırsa
                            3m      2m      m                I =2m.(2r) =8m.r   bulunur.
                                                                            2
                                                                      2
                                                             B
                                                             C cisminin dönme noktasına uzaklığı 3r ve kütlesi    49
            Cisimlerin eylemsizlik momentlerini büyüklükleri-  m kadardır. Eylemsizlik momenti hesaplanırsa
            ne göre sıralayınız.
                                                             I =m.(3r) =9m.r   bulunur. Bu durumda
                                                                     2
                                                                           2
                                                             C
                                                             I  > I  > I     sonucuna ulaşılır.
                                                                    A
                                                             C
                                                                 B
                          UYGULAMA 5

                                                                            ÇÖZÜM ALANI
              Diskin üzerinde bulunan noktasal K, L ve M cisim-
              lerinin kütleleri sırasıyla  2m, 3m ve 4m'dir. Cisim-
              ler disk ile birlikte sabit bir  O noktası etrafında
              sabit hızla dönmektedir.


                            3m    L

                                 2r
                              r      3r
                         K      O
                           2m         M   4m



              Buna göre K, L ve M cisimlerinin eylemsizlik
              momentlerini büyüklüklerine göre sıralayınız.
   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38