Page 14 - Fen Lisesi Matematik 10 | 1.Ünite
P. 14

SAYMA VE OLASILIK

            6. ÖRNEK
            5 doktor, 4 hemşire ve 2 diş hekimi yan yana dizilerek fotoğraf
            çektireceklerdir. Buna göre
               a) Aynı meslekten olanlar yan yana olmak koşuluyla bu kişilerin kaç
                 farklı şekilde fotoğraf çektirebileceklerini bulunuz.
               b) Hemşirelerin yan yana olması koşuluyla kaç farklı şekilde fotoğraf
                 çektirebileceklerini bulunuz.
               c) Başta  ve  sonda  1  diş  hekimi  olmak  koşuluyla  kaç  farklı  şekilde
                 fotoğraf çektirebileceklerini bulunuz.
               ç) Doktor ile başlayıp doktor ile bitmeyen bir dizilişle kaç farklı
                 şekilde fotoğraf çektirebileceklerini bulunuz.


            ÇÖZÜM
               a) Her meslek grubu 1 kişi olarak düşünülürse
                 5 doktor, 1 kişi
                 4 hemşire, 1 kişi
                 2 diş hekimi, 1 kişi olacağından gruptaki kişi sayısı 3 olur.
                                               ,
                 Bu grubun dizilişlerinin sayısı P 33h  olur.
                                             ^
                 Meslek gruplarının kendi aralarındaki dizilişlerinin sayısı sırasıyla
                                      ,
                            ,
                                    ^
                 P^  , 55h , P 44h  ve P 22h olduğundan
                          ^
                 saymanın çarpma kuralına göre oluşabilecek dizilişlerin sayısı
                                             h
                  P^  , 33 $ h  P^  , 55 $ h  P^  , 44 $ h  P^  , 22 =  ! 3 542$  ! $  ! $  ! olur .
               b) Hemşireler 1 kişi olarak düşünülürse
                 4 hemşire 1 kişi olacağından gruptaki kişi sayısı 8 olur.
                                               ,
                 Bu grubun dizilişlerinin sayısı P 88h  olur.
                                             ^
                                                                  ,
                 Hemşirelerin kendi aralarındaki dizilişlerinin sayısı  P 44h  olduğunda saymanın çarpma kuralına göre
                                                                ^
                 oluşabilecek dizilişlerin sayısı
                              h
                  P^  , 88 $ h  P^  , 44 =  ! 84$  ! olur .
                                                                                        ,
               c) Başta ve sonda bir diş hekimi bulunacağından bu kişilerin dizilişlerinin sayısı P 22h  olur.
                                                                                      ^
                                                                                               ,
                 Diş hekimleri arasına 5 doktor ve 4 hemşire girdiğinde bu kişilerin dizilişlerinin sayısı P 99h olacağından
                                                                                             ^
                 saymanın çarpma kuralına göre oluşabilecek dizilişlerin sayısı
                              h
                  P^  , 22 $ h  P^  , 99 =  ! 29$  ! olur .
               ç) Doktorla başlayan tüm dizilişlerin sayısından doktorla başlayıp doktorla biten tüm dizilişlerin sayısı
                 çıkarılmalıdır.
                                                        ,
                 Doktorla başlayan tüm dizilişlerin sayısı P 51 $ ^h  P 10 ,10 =  510$  ! olur.
                                                                    h
                                                      ^
                                                                     ,
                                                                                      h
                                                                   ^
                 Doktorla başlayıp doktorla biten tüm dizilişlerin sayısı P 51 $ h  P^  , 99 $ h  P^  , 41 =  5 $ ]  ! 9 $ g  4  bulunur.
                 O hâlde istenen dizilişlerin sayısı
                  510$  ! -  5 $ ] g  4  5 10$  ! 9 $  -  209$  !
                              ! 9 $ =
                                   = ] 50 -  20g  ! 9 $
                                   =  30 9$  ! olur .










                                                                                         Fen Lisesi Matematik 10    25
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19