Page 10 - Fizik 10 | 2. Ünite

2. ÜNİTE: BASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİ

Durgun b�r sıvının oluşturduğu basınç, kabın kes�t�ne ve şekl�ne bağlı
değ�ld�r.

Üç farklı kapta bulunan aynı yüksekl�kte, sıcaklıkları eş�t, aynı c�ns sıvı-
ların hac�mler� ve ağırlıkları farklı olmasına rağmen kabın tabanındak�
sıvı basınçları eş�tt�r (Şek�l 2.7).

K L M

h

A 2A 2A

Şek�l 2.7: Şek�ller� farklı kaplar
Düzgün b�r kap (Şek�l 2.8: a) akış hızı sab�t b�r musluktan akan türdeş
sıvıyla doldurulduğunda sıvı yüksekl�ğ� düzgün b�r şek�lde artar. Bu
nedenle sıvı yüksekl�ğ�n�n zamanla değ�ş�m graf�ğ� Şek�l 2.8: b’dek� g�b�
olur. Sıvı basıncı, sıvının yüksekl�ğ� �le doğru orantılı olduğundan kabın
tabanındak� basıncın zamanla değ�ş�m graf�ğ� Şek�l 2.8: c’dek� g�b� olur.

Sıvı Sıvı
yüksekliği basıncı

Zaman Zaman
a) b) c)

Şek�l 2.8: a) Düzgün kap b) Sıvı yüksekl�ğ�n�n zamana göre değ�ş�m
graf�ğ� c) Sıvı basıncının zamana göre değ�ş�m graf�ğ�

Tabandan yukarıya çıkıldıkça gen�şleyen b�r kap (Şek�l 2.9: a) akış hızı
sab�t b�r musluktan akan türdeş sıvıyla doldurulduğunda sıvı yüksekl�-
ğ�n�n b�r�m zamandak� artış m�ktarı azalır. Bu nedenle sıvı yüksekl�ğ�-
n�n zamanla değ�ş�m graf�ğ� Şek�l 2.9: b’dek� g�b�d�r. Kabın tabanında
oluşan sıvı basıncının zamanla değ�ş�m graf�ğ� �se Şek�l 2.9: c’dek�
g�b� olur.

Sıvı Sıvı
yüksekliği basıncı

Zaman Zaman

a) b) c)

Şek�l 2.9: a) Gen�şleyen kap b) Sıvı yüksekl�ğ�n�n zamana göre
değ�ş�m graf�ğ� c) Sıvı basıncının zamana göre değ�ş�m graf�ğ�

78 10. SINIF FİZİK