Page 12 - Fizik 10 | 2. Ünite

2. ÜNİTE: BASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİ

Sıra Sizde - 2

Şek�l I’dek� sıvının kap tabanına yaptığı basınç P d�r. Sıvının tamamı
Şek�l II’dek� kaba döküldüğünde kap tabanındak� sıvı basıncı P ,
1
Şek�l III’tek� kaba döküldüğünde kap tabanındak� sıvı basıncı P olmak-
2
tadır.

Sıvı

A A A
Şek�l I Şek�l II Şek�l III
Buna göre P, P ve P arasındak� �l�şk� ned�r?
2
1
Çözüm
Çözüm

Sıvılar, üzer�ne etk� eden basıncın büyüklüğünü değ�şt�rmeden sıvı �ç�nde
her doğrultu ve yönde �let�r. Bu �lke Fransız b�l�m �nsanı Bla�se Pascal
(Bleyz Paskal, 1623-1662) tarafından ortaya konduğu �ç�n Pascal
d h Prens�b� olarak b�l�n�r. B�leş�k kap s�stemler�nde ve su cendereler�nde
1 1
Pascal Prens�b� kullanılır.
Kaba b�rb�r�yle karışmayan �k� sıvı konulduğunda (Şek�l 2.11) özkütles�
d h büyük olan sıvı �ç�nde bulunan b�r noktadak� sıvı basıncı hesaplanırken
2 2
Pascal Prens�b� kullanılır. Özkütles� küçük olan sıvının yaptığı basınç,
özkütles� büyük olan sıvı tarafından her doğrultuda ve yönde �let�ld�ğ�n-
Şek�l 2.11: Kap �çer�s�nde den kabın tabanındak� sıvı basıncı
b�rb�r�yle karışmayan sıvılar
P = h $ d $ g + h $ d $ g olur.
2
2
1
1
 Örnek
Düzgün b�r kaba b�rb�r�yle karışmayan 2d ve d özkütlel� sıvılar konuldu-
ğunda şek�ldek� g�b� dengeye gelmekted�r.
h Buna göre K noktasındak� sıvı basıncı P , L noktasındak� sıvı
K
K P
basıncı P �se P K oranı kaçtır?
L
d h L
h  Çözüm
L
h K noktasına etk� eden sıvı basıncı P = h $ d $ g olur.
2d K
L noktasına etk� eden sıvı basıncı bulunurken d özkütlel� sıvının
2d özkütlel� sıvıya uyguladığı basıncı 2d özkütlel� sıvı her yöne aynen
�lett�ğ�nden

P = 2h $ d $ g + h $ 2d $ g = 4h $ d $ g olur.
L
P 1
Bu durumda P K L = 4 bulunur .

80 10. SINIF FİZİK