Page 15 - Fizik 10 | 2. Ünite
P. 15

1. BÖLÜM: BASINÇ


            Bu �fade F = P $ A denklem�nde yer�ne yazılırsa kabın tabanındak� sıvı
            basınç kuvvet�n� veren �fade

                 F = P $ A = h $ d $ g $ A  olur.

            Sıvı basınç kuvvet� uygulandığı yüzeye da�ma d�kt�r. Yan yüzeye uygula-
            nan basınç kuvvet� hesaplanırken yan yüzeye yapılan ortalama basınç
            değer� alınır. Bu da yan yüzey�n orta noktasının der�nl�ğ�ne karşılık gel�r.


                                                     A   h
                           2h                   F 2    2   2h
                               A              F
                        4h      1   F          3
                                     1             A       h
                                                    3
                                Sıvı                       h
                     Şek�l 2.18: Yan yüzeylere etk� eden sıvı basınç kuvvet�

            Sıvı dolu Şek�l 2.18’dek� kabın A , A  ve A  yüzeyler�ne etk� eden sıvı
                                         1
                                                  3
                                            2
            basınç kuvvetler�
            A  yüzey�ne etk� eden sıvı basınç kuvvet� F  = 2h $ d $ g $ A 1
              1
                                                  1
            A  yüzey�ne etk� eden sıvı basınç kuvvet� F  = h $ d $ g $ A 2
              2
                                                  2
            A yüzey�ne etk� eden sıvı basınç kuvvet� F  = 3h $ d $ g $ A 3
                                                  3
              3
            şekl�nde bulunur.
               Örnek

            d özkütlel� sıvı �le doldurulmuş b�r kabın taban alanı A  = A ve eğ�ml�
                                                             1
            yan yüzey�n�n alanı A  = 2A dır. Bu durumda tabana etk� eden sıvı
                                2
            basınç kuvvet� F , yan yüzeye etk� edense F  olmaktadır.
                           1
                                                   2
                            F 2
             h       F 1         A  = 2A
                                   2


                    A  = A
                      1
                       F
            Buna göre   F 1 2   oranı kaçtır?




               Çözüm

            Tabana etk� eden sıvı basınç kuvvet� F  = h $ d $ g $ A dır.
                                              1
            Yan yüzey�n�n ortasının serbest yüzeyden der�nl�ğ�   h   olduğu �ç�n
                                                          2
               F =  h  $$   A =  h dg A$ $$   dır.
                      dg 2$
                    2
                2
                        F
            Bu durumda   F 1 2  = 1 bulunur.

                                                                                        10. SINIF FİZİK     83
   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20