Page 6 - Fizik 11 - 1. Ünite - 1. Bölüm

KUVVET VE HAREKET

Uç uca ekleme yöntemi kullanılırken toplama işleminde değişme özelliğin-
L
K den yararlanılabilir (Şekil 1.8). Aynı işlemler, L vektörü K vektörünün ucuna
R taşınarak da yapılabilir. Vektörel toplama işlemi
R = K + L veyaR = + K şeklinde gösterilir.
L
Şekil 1.8: L vektörünün taşınması

M
İkiden fazla vektörün bileşkesi bulunurken bütün vektör-
R N lerin uç uca eklenmesi bitene kadar işleme devam edilir.
L N M
İlk vektörün başlangıç noktası ile son vektörün bitiş nok-
tası birleştirilerek bileşke vektör bulunur (Şekil 1.9).
K K L
R = K ++ M + N olur.
L
a) ,,KL M ve N vektörleri b) ,LM ve N vektörlerinin
taşınması
Şekil 1.9: İkiden fazla vektörün uç uca eklenmesi
Vektörlerde Çıkarma İşlemi

K K
K
L -
L L - R = K L -

a) K ve L vektörleri b) L nin ters çevrilmesi c) Bileşke vektörün bulunuşu
Şekil 1.10: Vektörlerde çıkarma işlemi

İki vektörün farkı alınırken toplama işleminin özellikleri kullanılabilir. Şekil 1.10.a’daki K ve L vektörlerinin farkı
( L şeklinde de yazılabilir. K vektöründen L vektörünü çıkarma işlemiyle K
olan R = K L - vektörü, R = K + - )
vektörü ile - L vektörünü toplama işlemi aynıdır. - L vektörü ise L vektörünün -1 ile çarpılmış hâlidir. L vektö-
rünün büyüklüğü değiştirilmeden yönü ters çevrilerek - L vektörü bulunur (Şekil 1.10.b). Ardından - L vektörü,
K vektörü ile toplanarak K - L vektörü elde edilir (Şekil 1.10.c).

3. ÖRNEK

Aynı düzlemde bulunan K ve K - L vektörleri şekildeki gibidir.
KL -
Buna göre L vektörünü bulunuz.
K

ÇÖZÜM

K - L vektörü ters çevrilirse -K + L vektörü elde edilir. Elde edilen bu vektör K ile
toplanarak - K + L
K
-K + L +K = L elde edilir. L

18