Page 47 - Fizik 9 | 3.Ünite

I. AŞAMA:

• Tahta takozu alınız. Tahta takozu laminant parke üzerine yerleştirerek üç sefer çekiniz. Aynı işlemi
takozun farklı yüzeyleri içinde ayrı ayrı yapınız. Çekerken kancaya takılı dinamometreye bakıp
sabit hızla çekiniz. Dinamometrede farklı sonuç gördünüz mü?

II. AŞAMA:

• Aynı ağırlıktaki farklı cins maddelere dinamometre takınız. Her birini ayrı ayrı laminant parke üze-
rinde sabit hızla çekerken dinamometredeki değerleri okuyunuz. Okuduğunuz değerler aynı mı,
farklı mı?

III. AŞAMA:

• Zımpara kâğıdı olan zemin üzerinde her seferinde farklı ağırlıktaki tahta takozu çekerek dinamo-
metrede okunan değerleri kaydediniz. Değerlerin eşit olup olmadığına dikkat ettiniz mi?

IV. AŞAMA:

• Tahta takozu alınız. Her seferinde aynı yüzeyi gelecek şekilde laminant, tahta, zımpara kâğıdı ve
kum yüzeylerinde ayrı ayrı çekerek dinamometrede okunan değerleri kaydediniz. Aynı takozu,
aynı yüzeyi üzerinde farklı zeminlerde çekerken okunan değerler aynı mı?

DENEYİN DEĞERLENDİRİLMESİ:

I. aşamada, tahta takozu farklı yüzeyleri üzerinde çekerken farklı sonuç çıktı mı? Çıktıysa sebebi
nedir?
II. aşamada, aynı ağırlıktaki farklı cins maddelerin aynı zemin üzerinde farklı kuvvet değerleriyle
çekilmesi hangi anlama gelir?
III. aşamada, aynı zemin yüzeyi üzerinde farklı ağırlıkta tahta takozları, farklı değerlerdeki kuvvetlerle
çekmek hangi anlama gelir?
IV. aşamada, tahta takozun farklı yüzeylerde, farklı değerlerdeki kuvvetlerle çekilmesinin anlamı
nedir?

Deneyden görüleceği üzere sürtünme kuvvetinin büyüklüğü, sür-
tünen yüzeylerin cinsine ve zemine etki eden dik kuvvete bağlıdır.
Sürtünen cismin yüzey alanına bağlı değildir.

Hareket hâlindeki cismin hareketine devam etmesini sağla-
mak mı, duran cismi harekete geçirmek mi daha zordur?

HAREKET VE KUVVET 151