Page 307 - Tarih 9 | Kavram Öğretimi Çalışması

TARİH 9 CEVAP ANAHTARLARI
Kavram Öğretimi

2. Yolda kalmış, yoksul, korunmaya muhtaç kadınlar vb. insan-
Çalışma No.: 87
ların ihtiyaçlarının karşılanması sosyal devlet ilkesinin hayat
bulduğunun göstergesidir.
1. Kişinin toprak sahibi olması ve o toprak üzerinde her türlü
tasarruf hakkına sahip olması demektir.
2. İlk ve Orta Çağlarda en büyük ekonomik kaynak tarımdır. Bu 2. Yönerge:
yüzden de toprak sahibi olmak güç ve zenginlik demektir. Top-
rağı ellerinde tutanlar siyasi, sosyal ve ekonomik olarak daha Ekonomik
çok güç sahibi olmuştur. Sosyal işlev işlev
3. Toprak mülkiyetine sahip olan kişinin ekonomik durumu ve
statüsü hakkında bilgiye ulaşılabilir.

Çalışma No.: 88
1. Yönerge:
1. Kast sisteminin dayandırıldığı temel esaslar din, ırk ve Dinî işlev Kervansaray Askerî işlev
ekonomidir.
2. Kast sistemi; toplumu kapalı sınıflara ayırmış, her sınıf
kendi içinde gelişmiştir. Bu sebeple toplumsal hareketliliğin
olmadığı Hint toplumu hiçbir zaman tek bir millet olamamış- Çalışma No.: 92
tır. Bunun sonucunda oluşan tabakalaşmalar, millî birliğin
oluşmasını engellemiştir. 1. Şehirler arasındaki yollar üzerinde kervanların çeşitli ihtiyaçlarını
3. a) Toplumda çeşitli adaletsizliklere ve huzursuzluklara yol karşılayacak şekilde yapılmış mekânlara kervansaray denilmektedir.
Bu yapılar, kervanların güvenliği kadar kervanlarla yolculuk yapan
açtığı için kast sistemine (sınıf ayrımına) karşı çıkmışlardır. kişilerin her türlü ihtiyacını karşılayacak şekilde düzenlenmiştir.
b) Falih Rıfkı Atay’a göre kastın etkileri 20. yüzyılda hâlâ Barınma ve yemek imkânlarının yanı sıra hamam, mescit, eczane ve
sürmektedir ve günümüz Hindistan’ında da her ne kadar gerektiğinde hekim, fakir yolculara bedava ayakkabı, hayvanlar için
kurallarda bazı gevşemeler olsa da eski kast sistemi hâlâ yem, nalbant, veteriner, araba tamiri gibi hizmetler sunulmuştur.
geçerliliğini korumaktadır, şeklinde yorumlanabilir.
2. Kervansaraylar, bulundukları bölgelerde farklı kültürlerden gelen
Çalışma No.: 89 insanların bir araya geldikleri, kültürel olarak birbirlerinden etki-
lendikleri ve birbirlerini etkiledikleri ortamların oluşmasını sağla-
1. Yönerge: mışlardır. Kuruldukları alanlar, ekonomik, ticari ve kültürel olarak
hızla büyümüş, bu durum yakınlarında bulunan yerleşim bölgeleri
1. a) Vergi sözcüğüdür. için bir kazanç kapısına dönüşmüştür. Kervansarayların bulunduğu
b) Can ve mal güvenliği, bayındırlık ve imar faaliyetleri, eği- şehirler gözde merkezler hâline gelmiştir.
tim ve sağlık hizmetleri denilebilir.
2. İpek’in Altan’a sorusu: “Vergi neye dayalı olarak alınmalı- 3. Kervansarayın içine girildiğinde güven içinde olduğumuzu düşü-
nürüz. Yüklerimiz boşaltıldıktan sonra yemek yer ve dinlenmeye
dır?” sorusunu yöneltmiş olabilir. geçeriz. Hayvanlarımızın da her türlü ihtiyacı karşılanır. Farklı
Altan’ın İpek’e sorusu: “Vergi niçin alınmalıdır?” sorusunu memleketlerden gelmiş tüccarlar ve konuklarla sohbet ederken
yöneltmiş olabilir. değişik kültürlerden haberdar oluruz, gördüğümüz yerleri anlatırız
3. Vergi eşitliğinin korunması için para ile ödenmesi gereklidir. birbirimize. Hem ticaret hem kültür alış verişi bir bakıma.
Para ile ödeme taşıma, depolama ve saklama açısından ayni Çalışma No.: 93
ödemeye göre avantajlıdır. Ayni ödemenin daha sonra devlet-
çe paraya çevrilmesi gerekir, bu da başka bir maliyet demek- 1. HAN: Şehir merkezlerinde, mimari olarak kervansaraylara
tir. Ayni ödemenin denetimi de para ile ödemeye göre daha göre daha küçük yapılardır.
güçtür. KERVANSARAY: Kervansaraylar genellikle şehirler arasında,
Çalışma No.: 90 -bünyelerinde bulunan hamam, çarşı ve ahır gibi bölümlerin,
şehir hanlarında kısmen veya tamamen kaybolur.
1. Yapı malzemesi olarak çoğunlukla düzgün yontulmuş taş, -yapılış biçimleri bir kaleyi andırır.
mermer ve tuğla kullanılmıştır. Yapılar kalın sur gibi duvar-
lardan oluşur. Cephede taç kapı mevcuttur. Duvarlar ve ku- 2. İlk bakışta han-kervansaraylar bugünkü akaryakıt istasyonla-
leler payanda ile desteklenmiştir. Yapı planı daha çok kaleyi rı, otel, motel, uğrak, pansiyon ve kale işlevleri üstlenmiştir.
andırmaktadır.
3. Metin öğrenci tarafından oluşturulacaktır. Metin içerisinde
2. Ribatların ilk amacı sınır karakolu olarak kullanılmasıydı. An- anahtar kavram olarak ticaret, şehirleşme, sosyal, dini ve
cak bu yapılar zamanla başka amaçlar için kullanılmaya baş- mimari kavramları geçmelidir.
landı. Bazen bir kervansaray, bazen bir tekke veya medrese,
bazen de kadınlar için sığınma evi olmuştur. İslam dininin ya-
yıldığı zamanlarda, hayvanların bağlanıp beslendiği çitler ve Çalışma No.: 94
savaşa gelenlerin konakladığı yerler olarak kullanılmaktaydı.
1. Yönerge:
3. Sınır karakolları, yol güzergâhları üzerindeki dinlenme tesis-
leri, otel ve istasyonlar. 1. Camiye daha fazla cemaat gelmesini sağlamak ve cami çevre-
sine canlılık kazandırmak amacıyla arastalar genellikle külli-
Çalışma No.: 91 yeler içinde ya da camilere yakın yerlerde inşa edilmiştir.
2. Lonca, aynı bölgede yaşayan esnaf ve zanaatkârların bir araya
1. Yönerge:
gelerek kurduğu meslek örgütlenmesidir. Arastalarda da aynı
1. İlkin askerî savunma için düşünülmüş, zamanla artan ticaret cins ürünlerin ticaretini yapan esnaflar yer almaktadır. Bu
ve dinî ihtiyaçları karşılaması için genişletilmiştir. Sosyal dev- düzende oluşturulan arastaların ortaya çıkması Osmanlı’daki
let olmanın gereği olarak yoksul, kimsesiz, boşanmış kadınlar lonca sisteminin bir sonucudur. Arastalar lonca sisteminin ti-
gibi korunmaya muhtaç kişiler için bir sığınak olmuştur. caret hayatına yansıması olarak kabul edilir.
304