Page 315 - Tarih 9 | Kavram Öğretimi Çalışması
P. 315

TARİH 9                                                          CEVAP ANAHTARLARI
          Kavram Öğretimi

          3.  Türk kumandanları yavaş yavaş idarî kadrolara da hâkim olarak
            devletin yönetiminde büyük ölçüde söz sahibi oldular. Halife Mü-  Çalışma No.: 141
            tevekkil’den itibaren istediklerini halife yapıyor, istemediklerini bu
            makamdan uzaklaştırıyorlardı. Diğer taraftan halifeler de Türklerin   1.  Oğuzların, başta Anadolu’nun Türk vatanı hâline getirilmesi ol-
            baskısından kurtulmak için gayret sarf ediyor ve fırsat buldukça   mak üzere Selçuklu ve Osmanlı devletlerin gibi büyük devletle-
            Türk  kumandanlarını  öldürüyorlardı.  Böylece  devletin  parçalan-  rin kurucuları olmuşlardır. Bu nedenle Oğuzların Türk ve dünya
            masını önlemek istiyorlardı.                   tarihinde pek mühim roller oynamış bir Türk kavmi olduğu an-
                                                           laşılmaktadır.
                                                        2.  Anadolu topraklarında egemen bu iki Türk devletinin Oğuz kö-
          Çalışma No.: 138
                                                           kenli  olması  ve  bunun  bilincinde  olmaları,  köklü  bir  geçmişe
          1. Suffe, Mescid-i Nebevî’nin bitişiğinde yoksul sahabelerin barınma-  sahip  Türk  ulusal  kimliğinin  yaşatılmasında  Oğuz  boylarının
           sı için yapılan ve giderek bir eğitim kurumu haline gelen yerdir.   bilinçli bir katkı sağladığını göstermektedir.
           Suffe  daha  sonraki  dönemlerde  İslam  dünyasındaki  ilk  medrese  3.  Günümüzde Türkiye Cumhuriyeti ve Azerbaycan Cumhuriyeti
           olarak kabul edilmiştir                         tarafından kullanılan “tek millet iki devlet” sözü, Oğuz boyları
          2.  Medine’ye hicret eden, evi olmayan fakir sahabeler ile Medine’ye   arasındaki güçlü bağların varlığını sürdürdüğünü göstermekte-
            gelen misafirler Suffe’de kalırlardı. Hz. Muhammed İslam dini ile   dir. Bu söz, günümüzdeki uluslararası ilişkilerin tesis edilmesin-
            ilgili dersler verirken okuma-yazma bilenler de eğitim vermekteydi.  de ve yeniden şekillenmesinde her iki devletin birlik içinde ol-
                                                           duklarının mesajını vermektedir. Bu birliktelik hem Türkiye hem
          3.  Suffe’de eğitim alan sahabelerin İslâmî ilimlerin gelişmesine doğ-  de Azerbaycanʼın uluslararası alanda daha güçlü bir konumda
            rudan etkisi olmuştur. Birçok hadis rivayet eden sahabeler ve İs-  olmalarını sağlamaktadır.
            lam dinini tebliğ görevi üstlenen kimseler de buradan yetişmiştir.
                                                        Çalışma No.: 142
          Çalışma No.: 139
                                                        1. Yönerge:
          1. Abbasi halifesi  Me’mûn  tarfından 830 yılında resmî bir tercü-
           me ve araştırma enstitüsü ve kütüphanesi olarak kurulan yerlerdir.   1.  Yer, bölge, ülke, şehir, ırk, millet adı denilebilir.
           Beytü’l-hikme kelime anlamı olarak bilgelik evi demektir.Tercüme
           ve yüksek seviyedeki ilmî araştırmaların yapıldığı merkezlerdir.  2.  Acem toprakları, Acem ülkesi denilebilir.
                                                        3.  Coğrafi anlamı: İran
          2.  Yunancadan,  Sanskritçeden,  Farsçadan Arapçaya  yapılan  tercü-  Etnik anlamı: İranlı, İranlılar
            meler sayesinde İlk Çağ’da yapılan bilimsel çalışmalardan haber-
            dar  olundu.Özellikle Antik Yunan  eserlerinin  tercüme  edilmesi
            bilimsel çalışmaların İslam dünyasında katbekat artarak devam   Çalışma No.: 143
            etmesini sağladı. Bu tercüme edilen kitapların yerine yenileri ya-
            zılmaya  başlandı.İslam  dünyasında  bir  çok  bilim  insanı  yetişti.   1.  Mavereünnehir,  sadece  büyük  devletlerin  merkezi  olmakla
            İslam dünyasında yapılan bu çalışmalar daha sonraki zamanlar-  kalmamış aynı zamanda dünya çapında bilginlerin yetiştiği bir
            da Avrupa devletleri tarafından örnek alındı. Bu çalışmalar daha   merkez olmuş ve önemli kültür merkezlerini bünyesinde barın-
            sonra  modern  bilimlerin  temelini  oluşturdu.  Böylece  günümüz   dırmıştır.  İslam  Medeniyeti,  her  alanda  bu  bölgede  gelişimini
            modern bilimleri ortaya çıktı.                 sürdürmüş ve daha da büyümüştür. Maveraünnehir’de kurulan
                                                           medeniyet  Asya’nın  geniş  topraklarına,  Avrupa’ya,  Afrika’ya
          3.  Yunancadan, Sanskritçeden, Farsçadan, Süryânîceden,Nabatî dil-  kadar uzanmıştır.
            lerinden Arapçaya tercümeler yapılmıştır.   2.  Anadolu’yu fethederek vatan hâline getiren Türk boylarının yanı
                                                           sıra Selçuklu ve Osmanlı kültürünü kuran önemli din adamları
                                                           ve bilginler ile onların yetiştirdiği öğrenciler Maveraünnehir’den
          Çalışma No.: 140
                                                           Anadolu’ya gelmişlerdir. Bu âlimler, Anadolu’da bir Türk-İslam
                                                           Medeniyeti’nin kurulmasını sağlamışlardır.
          1.  İslam’ın  farklı  coğrafyalara  yayılması  dinin  nasıl  ve  hangi
             araçlarla anlatılacağı, toplumsal hayatın nasıl yaşanacağı gibi   3.  Günümüzde Maveraünnehir Kazakistan, Türkmenistan ve
             meseleleri  gündeme  getirmiştir.  Bu  nedenle  Müslümanlar,   Özbekistan sınırları içinde kalmaktadır.
             bütün yönleriyle Kur’an’ı incelemeye ve Hz. Peygamber’in
             söz ve davranışlarını tespite girişmiştir. Bu çalışmalarla naklî
             ilimler ortaya çıkmaya başlamıştır.        Çalışma No.: 144
          2.  Günümüz Avrupa medeniyetinin temelini oluşturan unsurların   1.
             pek çoğunda İslam kültürünün etkisi vardır. Özellikle tabiat   Yesi  Timur   Hikmet  Yesevilik
             bilimleri ve bilim zihniyetinde. Ayrıntılı olarak bakacak olur-
             sak matematik, astronomi, mekanik, coğrafya gibi ilimlerde
             İslam bilim insanlarının katkısı bu ilimlerin bu günkü gelişi-  Ahmet   Ahmet   Ahmet   Ahmet
             mine büyük katkı sağlamıştır.                  Yesevi’nin   Yesevi’nin   Yesevi’nin   Yesevi’nin
          3.  Tefsir          Naklî ilim                    doğum ye-  türbesini   İslam ko-  kurduğu
                                                                                nusunda
                                                            ridir.
                                                                      yaptıran
                                                                                           tarikattır.
              Matematik       Akli ilim                               hükümdar-  yazdığı
              Astronomi       Akli ilim                               dır.      şiirlerdir.
              Fıkıh           Naklî ilim
              Akaid           Naklî ilim                2.  Yeseviliğin ortaya çıktığı coğrafya Orta Asya’da Türklerin yaşa-
              Kelam           Naklî ilim                   dığı coğrafyadır. Türkistan’dan taşarak Horasan, İran, Azerbay-
                                                           can ve Anadolu bölgelerine yayılmıştır. Dervişler ve müritler
              Kimya           Akli ilim                    vasıtasıyla en uzak Türk topluluklarına kadar ulaştırılmıştır.
              Hadis           Naklî ilim
                                                        3.   Yesevilik, İslâmiyet’i Türklere sevdirip Türkler arasında Ehl-i
                                                           sünnet akidesini yaymak ve yerleştirmek amacıyla Türkçeye
                                                           önem verilmiştir.

          312
   310   311   312   313   314   315   316   317   318   319   320