Page 313 - Tarih 9 | Kavram Öğretimi Çalışması
P. 313
TARİH 9 CEVAP ANAHTARLARI
Kavram Öğretimi
3. Öğrencinin bilgi birikimine göre; “Hz. Peygamber ve Müslü-
Çalışma No.: 123
manların Mekke’den Medine’ye hicreti sonrası ilk İslam top-
1. İnanç alanı dışında; insan hakları, kadın hakları, ticaret hukuku, lumu ve medeniyetinin inşa süreci başlamıştır. Hicret sonrası
ekonomik ve sosyal ilişkiler ile ırkçılığın ve şiddetin önlenmesi değişim süreci, toplumsal kurumların inşası ile başlamıştır.
gibi toplumsal konuları kapsamaktadır. Yeni bir toplumun inşasıyla birlikte sosyal şartlarında yönlen-
dirmesiyle birlikte ilk İslam şehir devleti kurulmuş ve siyaset
2. İnsan haklarının önemsenmesi, şiddetin son bulması, ırkçılığın kurumu da yeniden yapılandırılmıştır. Medine Sözleşmesi ile
önlenip insanlar arasında eşitliğin sağlanması, sosyal adalet devletin unsurları tanımlanmış ve Medine şehrinin sınırları
dengesinin kurulması, bireysel hakların korunması gibi günü- tespit edilerek şehircilik faaliyetleri de başlamıştır. Bu deği-
müz toplumlarını da ilgilendiren dersler çıkarılabilir. şim süreciyle birlikte işgücü, üretim ve sermayenin faktörleri
yeniden tanımlanarak ekonomi kurumu da yeniden yapılan-
dırılmıştır. Toplumsal değişimle birlikte sosyal hayat yeniden
Çalışma No.: 124 şekillenmeye başlamıştır.” şeklinde cevaplar vermesi beklenir.
1. Öğrencinin bilgi birikimine göre tahmini anlam olarak; “Hiç-
bir şey bilmemek, bilgisiz olmak, akıl yürütememek, bilgiden Çalışma No.: 128
yoksun olmak.” şeklinde cevaplar vermesi beklenir.
2. Öğrencinin bilgi birikimine göre; “Cahiliye âdetlerinin 1. Şehirde dinî ya da ırki bir bütünlük yoktur. Farklı inançlara sahip
sonraki dönemlerde de görülmesi, cahiliye unsurlarının ve farklı toplumlardan insanlar bir arada yaşamaktadır. Araplar
günümüzde de yaşanması, farklı toplumlarda farklı şekilde ve Yahudiler şehirde daha baskın bir nüfusa sahiptir. Medine’ye
de olsa cahiliye geeneklerinin devam ettirilmesi.” şeklinde göç etmiş Kureyşli Müslüman bir nüfus vardır. Araplar arasında
cevaplar vermesi beklenir. da inanç bakımından bölünmüşlük bulunmaktadır.
3. Öğrencinin bilgi birikimine göre; “Kadınlar; erkek egemen- 2. Hukuki, siyasi, askerî, dinî ve toplumsal yaşamla ilgili alanları
liği altındadır, erkekle eşit görülmez hiçbir konuda erkekler düzenlemiştir.
gibi söz hakkına sahip değidir. Toplumsal hayatta kadına
değer verilmemektedir.” şeklinde cevaplar vermesi beklenir. 3. Farklı inanç ve etnik kökene sahip insanlardan oluşan Medine
toplumunda saygın bir konumda bulunduğunu ve itibar gördü-
ğünü söyleyebiliriz.
Çalışma No.: 125
Çalışma No.: 129
1. Peygamberler, Allah’ın buyruklarını ve öğütlerini insanlara bil-
dirmelerinin yanı sıra insani özellikler taşıyan kişilerdir. Onların 1. Öğrencinin bilgi birikimine göre; “Medine şehir devletini bir
bir meslekle uğraşmaları, sosyal hayatın düzenlenmesinde in- konfederasyon hâlinde düzenleyen belge, Medine şehir devle-
sanlara örnek oluşturmuştur. İnanç unsurları, toplumsal yaşamın tini oluşturan toplulukları, bunların birbiriyle ve yabancılarla
kuralları içinde yerini alırken peygamberlerin kişisel özellikleri ilişkilerini, bu toplulukların idari ve adli yapılarını, fertlerin
yol gösterici olmuştur. sahip olduğu din ve vicdan hürriyetini belirli esaslara bağ-
2. Peygamberler inanca ait değerlerin benimsenmesinde, insani layan metindir. Medine’de yaşayan müslümanlar, yahudiler
değerlerin yaygınlaşmasında, sosyal normların ve ahlak ilkele- ve müşrik Araplar arasında hicretten kısa bir süre sonra Hz.
rinin belirlenmesinde, toplumdaki bazı mesleklerin gelişmesine Peygamber’in önderliğinde hazırlanan Medine vesikasıdır.”
katkıda bulunmuşlardır. Böylece insanlığın kabile toplumundan şeklinde cevaplar vermesi beklenir.
evrensel uygarlığa doğru gelişiminde doğrudan etkileri olmuştur.
2. Öğrencinin bilgi birikimine göre; “Kureyş’ten olan muha-
cirler, kendi aralarında âdet olduğu veçhile kan diyetlerini
Çalışma No.: 126 ödemeye iştirak ederler; onlar harp esirlerinin kurtuluş fid-
yesini müminler arasındaki iyi ve makul bilinen esaslara ve
1. Yeni bir inanç olan İslamiyet’in Mekke’de yaygınlaşmaya başla- adalet ilkelerine göre ödemeye iştirak edeceklerdir, müminler
dığı anlaşılmaktadır. Bu durum toplumda bazı kesimlerde rahat- kendi aralarında ağır mali sorumluluklar altında bulunan hiç
sızlık yaratmıştır. Mekke toplumunda kabilelerin etkili olduğu, kimseyi (bu hâde) bırakmayacaklar, kurtuluş fidyesi veya kan
kabileler arasında ise kan davaları görüldüğü anlaşılmaktadır. diyeti gibi borçlarını iyi ve makul bilinen esaslara göre ve-
Ayrıca Mekke’nin önemli bir ticari uğrak yeri olduğu sonuçla- receklerdir. Yahudiler, müminler gibi muharebe devam ettiği
rına ulaşılabilmektedir. müddetçe (kendi harp) masraflarını karşılamak zorundadır-
2. Yeni bir devletin ortaya çıktığı ve başkentinin Medine olduğu, lar. Yahudiler Müslümanlarla birlikte, beraberce harp ettik-
çevredeki siyasi güçlerle diplomatik ilişkiler kurulduğu söyle- leri müddetçe masrafta bulunacaklardır.” şeklinde cevaplar
nebilir. vermesi beklenir.
3. Yahudileri de içine alacak şekilde devletin ilk anayasası oluştu- 3. Öğrencinin bilgi birikimine göre; “Siyasi ve sosyal hayatta
rulmuştur. Medine’de inen ayetlerle ibadet ve muamelata dair haklar ve sorumlulukların neler olduğunun bilinmesi, siyasi
hükümler konularak yaptırımlar getirilmiştir. Devletlerarası hu- ve sosyal hayatta ortak düşüncelerin üretilmesi, Medine’de si-
kuku ilgilendiren kurallar belirlenmiştir. yasi birliğin oluşturulması, sosyal hayatta sosyal rollerin be-
lirlenmesi, Medine toplumunun bir arada yaşama koşullarının
oluşturulması.” şeklinde cevaplar vermesi beklenir.
Çalışma No.: 127
Çalışma No.: 130
1. Öğrencinin bilgi birikimine göre; “Sözlükte ‘terketmek, ay-
rılmak, ilgisini kesmek’gibi anlamlara gelen hicret; kişinin 1. Hz. Muhammed peygamberlik göreviyle birlikte devlet başkan-
herhangi bir şeyden bedenen, lisanen veya kalben ayrılıp lığı görevini de yapmaktaydı. Onun vefatıyla birlikte İslam Dev-
uzaklaşması demektir. İslam tarihi terimi olarak ise Hz. Pey- leti’nin birlik beraberliğini koruyacak, iç çatışmaları engelleye-
gamber’in ve Mekkeli Müslümanların Medine’ye göçünü ifa- cek, İslamiyet’in yayılmasını sağlayacak bir devlet başkanına
de eder.” şeklinde cevaplar vermesi beklenir. ihtiyaç duyulmuştur.
2. Hz. Ebubekir, Hz. Ömer, Hz. Osman ve Hz. Ali’nin halife olarak
2. Öğrencinin bilgi birikimine göre; “Müşriklerden görülen ezi-
yet ve baskılar, Mekke’de İslamiyet’i tebliğ imkânının ortadan görev yaptıkları dönem, Dört Halife Dönemi olarak adlandırıl-
kalkmış olması Hz. Muhammed’i göç etmek zorunda bırakan maktadır. Bu dönemde işbaşına gelen halifeler, yapılan istişare-
sebeplerdir.” şeklinde cevaplar vermesi beklenir. ler neticesinde seçilmişlerdir. Dolayısıyla bu döneme cumhuriyet
dönemi de denilmektedir. Emeviler döneminde ise Muaviye’nin
oğlunu veliaht tayin etmesiyle halifelik babadan oğula geçmiş,
saltanata dönüşmüştür.
310