Page 61 - Kimya 10 | 1.Ünite

Kimyanın Temel Kanunları ve Kimyasal Hesaplamalar

ÇÖZEREK ÖĞRENİN

2Al(k) + X 2 O 3 (k) Al 2 O 3 (k) + 2X(s)
tepkimesine göre 10,8 gram Al metali 32 gram
X O bileşiği ile artansız tepkimeye girmektedir.
2 3
Bileşikteki X elementinin mol kütlesi kaçtır?
(O:16 g/mol, Al:27 g/mol)

Bileşik Formülü Bulma
Sorularda maddenin 1 molünün tepkimesinden oluşan maddeler
belirlenir. Tepkime denkliğinden yararlanılarak formül bulunur.
Örneğin hacim-zaman grafiği verilen X a Y b bileşiğinin formülü
sorulduğunda

Hacim

40

30

20
X Y
a b
10 X
2
Y
2
0
Zaman
Grafik 1.4.1: X a Y b bileşiğinin oluşumu sırasındaki hacim-zaman grafiği

Grafik 1.4.1ʼde
• 40 - 10 = 30 hacim X 2 ve

• 20 - 0 = 20 hacim Y 2 harcandığı,
• tepkime sonucunda 20 hacim X a Y b oluştuğu görülür.
Tepkimede mol sayısı, tanecik sayısı ve hacim (gazlarda) doğru
orantılı olduğu için hacim değerleri mol olarak yazılabilir.

X 2 + Y 2 X a Y b

30 hacim 20 hacim 20 hacim (veya mol)
3 mol 2 mol 2 mol (Katsayılar sadeleştirilir.)

3 + 2Y 2
2X a Y b
X 2

Tepkimeye 6X atomu girmiştir. Ürünlerde de 6X atomu olması
için a sayısı 3 olmalı. Aynı şekilde girenlerde ve ürünlerde 4Y atomu
olması için b sayısı 2 olmalıdır. Bileşiğin formülü X 3 Y 2 ʼdir.

75