Page 12 - Kimya 10 | 4.Ünite

Kimya Her Yerde

Görsel 4.1.23: Polimerler tıpta endoskopi cihazlarında Görsel 4.1.24: Polimerler çevre kirliliğine neden olur.
da kullanılır.
Olumlu Özellikleri Olumsuz Özellikleri
• Genellikle esnek, hafif ve dayanıklıdır. • Her polimer güneş ışığı ve ısı etkisiyle zaman-
la bozunur. Kendini oluşturan monomere veya
• Kolay şekillendirilebilir.
başka ürüne dönüşür. Bu nedenle gıdaların sak-
• Çoğu polimer ısı ve elektriği iletmez. lanmasında polimer kullanımı uygun değildir.
• Yoğunlukları küçük olduğu için taşınma ve de- • Polimer üretiminde kullanılan petrol ve fosil ya-
polanmaları kolaydır. kıtlar yenilenemez kaynaklardır.
• Kimyasallara karşı dirençlidir. • Depolama alanları çirkin görüntülere neden
olur (Görsel 4.1.24).
• Motorlu araçların kaporta ve iç aksamında kul-
lanılan polimerler hafiflikleri sayesinde araç- • Tek kullanımlık ve ucuz polimerlerin çevreye
larda yakıt tasarrufu sağlar. atılması ciddi bir kirlilik sebebidir.
• Çeşitli şekillerde işlenebilir. • Çoğu polimer doğada biyolojik olarak parçalan-
maz. Bu nedenle çevre kirliliğine neden olurlar.
• Üretim maliyetleri düşük ve üretimleri kolay-
Monomerlere veya başka kimyasallara dönüş-
dır.
mesi su ve toprakta toksik etki yaratabilir.
• Farklı iş kollarının doğmasını sağlamıştır.
• İmha edilmek için yakıldıklarında toksik du-
• Tıpta ve dişçilikte kullanılan polimerler teşhis manlar oluşturur.
ve tedavide kolaylık sağlar (Görsel 4.1.23).
• Geri dönüşümleri için polimerleri sınıflandır-
• Ahşap yerine polimerlerin kullanılması orman- mak ek maliyet gerektirir.
ların korunmasını sağlar.
• Geri dönüşümleri sırasında ilk kullanımından
• Bazı polimerlerin geri dönüşümü mümkündür. kalan kirlilikler yeni malzemeye aktarılır.

Doğada bozunmayan polimerler büyük çevre sorunu hâline gelmiştir. Araştırmacılar doğada parçalanabi-
len plastikler üretmek için yıllardır sabırla ve azimle çalışıyorlar. Biyoparçalanabilir plastikler ile ilgili yapı-
lan çalışmaları araştırarak poster hazırlayın ve sınıfınızın panosunda paylaşınız.

POLİMER MALZEME BULUNDURAN OYUNCAK VE
TEKSTİL ÜRÜNLERİNİN ZARARLARI
Polimerler oyuncak ve tekstil ürünleri için ideal ham maddeler gibi
görünebilir. Ucuz, temizliği kolay, dayanıklı ve şekillendirilebilir olma-
ları kullanım kolaylığı sağlar.
Polimerlerin fiziksel ve kimyasal özellikleri farklı olduğundan poli-
merlerin yapısında kullanılan kimyasallara göre zararlı etkileri de fark-
lılık gösterir. Bu nedenle herhangi bir ürün satın alınırken mutlaka

187