Page 38 - Kimya 11 | 6.Ünite

Kimyasal Tepkimelerde Denge
BAZİK TUZ
Kuvvetli bir baz ve zayıf bir asitten oluşan tuzlar bazik özellik gös-
BİLİYOR MUSUNUZ?
terir. Kuvvetli bir baz olan NaOH ve zayıf bir asit olan HCNʼün tepkime-
Zayıf bir asit ile zayıf bir baz sinden bazik bir tuz olan NaCN bileşiği oluşur.

arasında oluşan tuzu nötr, asidik
NaOH(aq) + HCN(aq) NaCN(aq)
veya bazik olarak sınıflandırabil-
mek için tuzu oluşturan asit ve Kuvvetli baz Zayıf asit Bazik tuz
bazın K ve K değerleri karşılaş- Oluşan NaCN bileşiği aşağıdaki tepkimedeki gibi suda iyonlarına
a
b
tırılır. ayrılır.
+ -
K (katyon) > K (anyon) ise NaCN(aq) Na (aq) + CN (aq)
b
a
tuz çözeltisi asidik, Katyon Anyon
Bazik tuz
hidroliz hidroliz
K (katyon) = K (anyon) tuz olmaz. olur.
a
b
çözeltisi nötr,
Oluşan iyonlardan kuvvetli bazdan gelen katyon hidroliz olmazken
K (katyon) < K (anyon) ise zayıf asittten gelen anyon hidroliz olur.
b
a
tuz çözeltisi baziktir. - -
CN (aq)+ H O(s) HCN(aq) + OH (aq)
2
Zayıf asitten
gelen anyon
Suda zayıf asitten gelen anyon eşlenik asidi olan HCNʼı ve OH -
iyonunu oluşturduğu için ortam bazik olur.
Sonuç olarak bir tuzu nötr, asidik veya bazik olarak sınıflandırabil-
mek için tuzu oluşturan asit ve bazın kuvvetine bakmak yeterlidir.
ÖRNEK VE ÇÖZÜM
Örnek Çözüm
1. Aşağıda verilen a) FeCl tuzunu nötr, asidik veya bazik olarak sınıflandırabilmek için tuzu oluş-
3
tuzları nötr, asidik turan anyon veya katyonun suda hidroliz olup olmayacağının bilinmesi ge-
veya bazik olarak rekir. FeCl tuzu suda aşağıdaki şekilde iyonlarına ayrışır.
3
-
sınıflandırınız. FeCl (aq) Fe 3+ (aq) + 3Cl (aq)
3
-
a) FeCl 3 Oluşan Cl iyonu hidroliz olmaz. Fe 3+ katyonunun ise çapı küçük, yükü bü-
b) K SO 4 yük olduğu için suda hidroliz olacağı söylenebilir veya Fe(OH) gibi zayıf bir
3
2
bazdan geldiği için hidroliz olacağı tahmin edilebilir. Fe 3+ in su ile hidrolizi
c) NaF
aşağıdaki şekildedir.
+
Fe 3+ (aq) + 3H O(s) Fe(OH) (aq) + 3H (aq)
3
2
3+ +
Fe in katyonundan hidroliz sonucunda ortamda H iyonu oluşacağı için
FeCl tuzu asidik tuzdur.
3
b) K SO tuzu kuvvetli bir baz olan KOH ve kuvvetli bir asit olan H SO ʼten
4
2
4
2
oluşur. Bu nedenle nötr tuzdur.
c) NaF tuzu kuvvetli bir baz olan NaOH ve zayıf bir asit olan HF’den oluşur.
+
Kuvvetli bazdan gelen Na katyonu hidroliz olmazken zayıf asitten gelen
-
F iyonu suda hidroliz olur, HF bileşiğine dönüşür ve ortamın bazik olmasını
sağlar. Bu nedenle NaF bazik tuzdur.
ÇÖZEREK ÖĞRENİN
1. Aşağıda verilen tuzları nötr, asidik veya bazik olarak sınıflandırınız.

a) NaHSO 4
b) (NH ) SO 4
4 2
c) KNO 3

256