Page 55 - Kimya 12 | 3.Ünite

 6. BÖLÜM: KARBOKSILIK ASITLER

COOH COOH CH –COOH
2
COOH CH 2 HO–C–COOH
COOH CH –COOH
2
Etand�o�k as�t Propand�o�k as�t S�tr�k as�t

Hidroksi (Oksi) Asitler: Yapılarında –OH grubu bulunan asitlerdir.

R–CH–COOH genel formülüne sahiptir.
OH
Hidroksi asitler meyve asitleridir. Glikolik asit şeker kamışından, laktik
asit ekşi yoğurttan, mandelik asit acı bademden, malik asit elmadan,
sitrik asit limon veya ıhlamurdan elde edilir. Hidroksi asitler, özellikle
deri hastalıklarında şekil ve fonksiyon bozukluklarının giderilmesinde
kullanılmaktadır. Bu asitler kozmetikte de kullanılmaktadır.

Amino Asitler: Yapılarında –NH (amino) grubu bulunduran asitlerdir. Bilgi Kutusu
2
R–CH–COOH genel formülüne sahiptir. 22 tane amino asidin 20 tanesi
NH 2 protein sentezi sırasında hüc-
reler tarafından kullanılır. diğer
Amino asitler canlılarda birçok fonksiyonu yerine getirir. Bunların en 2 amino asit poliasit zinciri
önemlisi amino asitlerin proteinlere ait polipeptit zincirlerinin yapı taş-
ları olmalarıdır. doğadaki sayılarının fazlalığına rağmen sadece 20 eksiksiz tamamlandıktan sonra
sentezlenir.
amino asit vücudumuzdaki proteinlerin yapısına katılır.

Proteinlerin sentezinde kullanılan amino asitlerin genel yapıları aynıdır.
Amino asitler; karboksilik asit grubu, amino grubu ve R– (alkil) grubu
olarak da adlandırılır.

H N–CH –COOH H N–CH–COOH H N–CH–COOH
2 2 2 2
CH CH
3 2
OH
Gl�s�n Alan�n Ser�n

Yağ Asitleri: Çift karbon sayılı ve düz zincirli monokarboksilik asitlerdir.
C H –COOH C H –COOH C H –COOH
3 7 5 11 7 15
Bütano�k as�t Hekzano�k as�t Oktano�k as�t

Karboksilik Asitlerin Adlandırılması

Karboksilik asitler IUPAC sistemine göre adlandırılırken aşağıdaki
kurallar dikkate alınır.

1. Yapısında karboksil (–COOH) grubunun bulunduğu en uzun C
zinciri seçilir.

CH CH 3 O
3
CH –CH–CH–CH –C–OH
3
2

12. SINIF KIMYA 181