Page 29 - Dört Dörtlük-AYT-Edebiyat

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
ÇÖZÜMLÜ
SORULAR
Şiir Bilgisi

1. Aşağıdakilerin hangisinde şiir ile düzyazının farkla- 4. “Gerçek şiir nedir, nasıldır?” diye sorulursa bir tek yanı-
rı ile ilgili bilgi yanlışı yapılmıştır? tım olacaktır: yüzyıllara dayanan şiir. Bir şiirin yüzyıllara
dayanması için de önce insanı anlatması, insana de-
A) Şiir dizelerle düzyazı paragraflar hâlinde yazılır.
ğişik bir açıdan bakması ve sağlam bir dile dayanma-
B) Şiir az kelimeyle çok anlam içerir, düzyazı uzun ve sı önemlidir. Yoksa yalnızca yenilik olsun diye yapılan
doğaldır.
zorlamalar kısa bir zamanda yenilik olmaktan çıkar,
C) Şiirde sözün nasıl söylendiği önemlidir, düz yazıda eski olur, bayağı olur. Okuyan için de herkesin bildiği
neyin söylendiği önemlidir. bir fıkranın anlatılmasından öte bir etki yaratmaz.
D) Şiirde semboller kullanılırken düzyazıda kelimeler
genellikle gerçek anlamında kullanılır. Bu parçadaki yazara göre “gerçek şiir” aşağıdakiler-
den hangisi ile ilgili değildir?
E) Şiirde anlatım açık ve düzdür, düzyazıya göre çok
daha kolay anlaşılır. A) İnsanı farklı bakış açılarıyla yansıtması
B) İnsanın yaşamından izler taşıması
Çözüm: C) Anlatımının güçlü olması
Düzyazılarda anlatım şiire göre çok daha açık ve düz- D) Yeni akımlara açık olması
dür, bu nedenle şiire göre çok daha kolay anlaşılır.
E) Bir geleneğe bağlı olması
Cevap: E

Çözüm:
Parçada insana “değişik bir açıdan bakması” A seçe-
2. Aşağıdaki nazım biçimlerinden hangisinin nazım bi-
rimi diğerlerinden farklıdır? neğine, “önce insanı vermesi” B seçeneğine, “sağlam
bir dile dayanması” C seçeneğine, “yüzyıllara dayanan
A) Tuyuğ şiir” E seçeneğine ait ifadelerdir. Parçada “yeni akımla-
B) Rubai ra açık olması” ile ilgili bir ifade yoktur.
C) Gazel Cevap: D
D) Murabba
E) Şarkı
5. Varım yoğum bir Veysel'im
Peşinden tutuşmuş elim
Çözüm: Ey benim nazlı güzelim
Tuyuğ, rubai, murabba ve şarkı nazım biçimlerinin na- Eşin yoktur bulamadım
zım birimleri benttir. Gazelin nazım birimi ise beyittir.
Bu parça ile ilgili aşağıdakilerin hangisi yanlıştır?
Cevap: C
A) Tapşırmaya örnek verilmiştir.

B) Nazım birimi dörtlüktür.

C) Aşk teması işlenmiştir.
3. Aşağıdakilerin hangisi şiirin özelliklerinden biri de-
ğildir? D) Sade bir dil kullanılmıştır.
A) Düş gücüne ve imgeye dayanır. E) Manzumeye örnektir.
B) İnsanda coşku uyandırır.
C) Çağrışım ve sezgi önemli yer tutar. Çözüm:
D) Gerçeklerin kavranmasını sağlar.
“Veysel” adının söylenmesi tapşırmaya örnektir. Sade
E) Ahenkli ve etkili söyleyiş söz konusudur. bir dil, nazım birimi olarak dörtlük, tema olarak aşk
kullanılmıştır. Manzumede sözcükler genellikle gerçek
anlamlarıyla kullanılırken şiirde çoğunlukla mecazlı bir
Çözüm:
söyleyiş, imgeleme ve çok anlamlılık söz konusudur.
Şiir insanın duygu dünyasına seslenir. Gerçeklerin kav- “Peşinden tutuşmuş elim” ifadesi mecazlı söyleyiş ol-
ranmasını sağlamak gibi bir amaç şiir için geçerli de- duğundan ve olaya dayalı bir anlatım olmadığından bu
ğildir. parçaya manzume diyemeyiz.
Cevap: D Cevap: E

27