Page 167 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

FELSEFE 4 TEST
Felsefi Metin Analizi B

1. Filozofun son gayesi sanat felsefesi olmalıdır. Çünkü 3. Antik Yunan felsefesindeki çeşitli filozoflar varlık, de-
sanat yapıtı bir deha ürünüdür. Dehanın ürettiği sa- ğişim ve gerçeklik konularında farklı görüşler ortaya
nat eseri doğadaki düzensizliği bir düzen, çirkinliği de koymuşlardır. Söz gelimi; İyonyalı filozofların çoğunun,
bir güzellik içinde sunar ve insanda beğeni uyandırır. varlığın temeline maddi bir ilkeyi yerleştirmelerine karşı-
Sanatçı bu düzeni ve güzelliği kendi hayal dünyasında lık, Pythagorasçılar varlığın temeli olarak formel bir ilke
özgür bir şekilde kurgular. Bu sebeple sanatçı özerktir olan “sayı”yı öne sürdüler. Elea Okulu, değişimin sadece
ve kendi yasalarını uygular. Kısacası sanat, doğadan bir yanılsama olduğunu savunarak değişimin gerçek ol-
kopan sanatçının güzelliği zamansız olarak ortaya koy- madığını iddia ederken Herakleitos ise tam tersine deği-
ması demektir. şimin gerçek olduğunu ve her şeyin sürekli bir değişim
içinde olduğunu ileri sürdü. Thales, Anaksimandros ve
Bu parçadan hareketle sanatla ilgili aşağıdakiler- Anaksimenes gibi filozoflar varlığı tek bir unsurdan türe-
den hangisine ulaşılamaz? tirken, Empedokles ve Anaksagoras gibi plüralist filozof-
lar varlığın temeline birden fazla madde yerleştirdiler. Bu
A) Doğadan üstündür.
çelişkili süreç, felsefede bir gelişme ve sentez için gerekli
B) Hayal gücünün bir ürünüdür.
bir altyapıyı işaret etmektedir. Ancak bu dönemden son-
C) Doğal güzelliğin olduğu gibi ifade edilmesidir. ra ortalama insan, doğa felsefesine sırt çevirmiş ve ilgi
göstermemiştir. Bunun sonucunda da Sofistler felsefe
D) Duyguların sanat eseriyle yansıtılmasıdır.
sahnesine çıkmışlardır.
E) Kalıcı nitelikte ürünler ortaya koyar.
Metinde felsefi bir probleme dair yapılan açıklamalar-
dan yola çıkarak seçeneklerden hangisine ulaşılamaz?
A) Arkhe sorunu yoğun bir şekilde tartışılmıştır.
B) Karşıt görüşler ortaya atılmıştır.
C) Varlığın tözsel yapısı ele alınmıştır.
D) Felsefenin konu alanı aynı kalmıştır.
E) Varlığın monist ve plüralist yapıda olduğu öne
sürülmüştür.

4. J. J. Rousseau Emile adlı eserinde şöyle demiştir. “Ço-
cuğum, cesaretsiz mutluluk katiyen olmaz. Nitekim,
mücadelesiz fazilet de olmaz. Fazilet, bedensel olarak
2. R. Nozick Anarşi, Devlet ve Ütopya adlı eserinde zayıf fakat irade itibarıyla güçlü bir mahluka aittir. Doğru
şöyle sorar: “Diyelim ki, arzu ettiğiniz deneyimi size ya- insanın en önemli niteliği budur. Senin iyi bir adam ol-
şatacak bir deneyim makinesi var. Harika nöropsikolog- man için uğraştım. Fakat iyi olan adam öyle kalmayı is-
lar, büyük bir roman yazmakta, bir arkadaş edinmekte temedikten sonra, iyi olduğundan dolayı haz duyamaz.
ya da ilginç bir kitap okumakta olduğunuzu düşünece- İyilik ise, insanın ihtirasları ile çarpıştıkça kırılır ve mah-
ğiniz ve hissedeceğiniz şekilde beyninizi uyarabiliyor. volur. İyi olan adam, sadece kendisi için iyi olur. Faziletli
Beyninize takılan elektrotlarla bir tankın içinde hep yü- insan kimdir? Kişisel eğilimlerini bilen kimsedir.”
zeceksiniz. Ömür boyu bu makineye bağlanıp yaşam
deneyimlerinizi önceden programlar mısınız?” Metinde J. J. Rousseau'nun sorguladığı felsefi prob-
lemle ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
Metinde ele alınan felsefi kavram aşağıdakilerden
hangisidir? A) Kendini bilen insan erdemli olabilir.
B) İyilik toplumsal mutluluk için bir araçtır.
A) Adalet
C) Erdem insana özgü bir niteliktir.
B) Deneyim
C) Devlet D) İnsanın erdemli olmak için çabalaması gerekir.
D) Özgürlük E) İyi olma durumu istenç ve süreklilik içermelidir.
E) Vicdan

165