Page 172 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

MÖ 6. Yüzyıl-MS 2. Yüzyıl'da Felsefe
FELSEFE

7. Aristoteles İkinci Analitikler kitabında “Duyum yoluyla 8. I. “Ne yapacağım?” diye düşünmeyenlere ne yapılma-
bilimsel bilgi mümkün değildir. Duyumun konusu sade- sı gerektiğini ben de söyleyemem.
ce bireysel bir nesne değil, belli bir özelliğe sahip bir II. Ancak iyiliği bilen kişiler bazılarını sevmeyi ve bazı-
nesne olsa bile bu nesneyi bireysel bir nesne, yani belli larından da nefret etmeyi bilir.
bir yer ve zamanda yer alan bir nesne olarak algılamak
zorundayız. Ama tümel olanın, bütün durumlarda ger- III. Eskiden insanlar kolay kolay konuşmazlardı çünkü
çek olanın algılanması imkânsızdır, çünkü tümel olan söylediklerini yapamayacaklarından korkarlardı.
“şu” ve "şu anda" olan değildir. (...) Algının bireysel ola- IV. Sınırlarını bilen bir kişinin hataya düştüğü neredey-
nı konu olarak almasına karşılık bilimsel bilgi tümelin se hiç görülmemiştir.
tanınmasını gerektirir. (…)çünkü algının konusu tümel Konfüçyüs’ün Konuşmalar adlı eserinden alınan
olan değildir.” demiştir.
bu ifadelerde aşağıdakilerden hangisine yönelik bir
Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisine açıklama yoktur?
ulaşılabilir?
A) Erdemin içselleştirilmesi
A) Duyular, nesneler hakkında her durumda doğru ve B) Adil bir tavır takınma
yanılmaz bilgiler verir.
C) Özdenetimi sağlama
B) Bilimsel bilgi tek tek varlıkların bilgisinin duyum yo- D) Düşünce ve davranışta tutarlılık
luyla edinilmesiyle oluşur.
E) Öğrenmeye istekli olma
C) Duyusal şeyler bireysel gerçekliklerdir ve bilimsel
bilgi tek tek varlıkların bilgisidir.
D) Duyusal şeyler hakkında elde edilen bilgiler zaman- Çözüm:
sal ifadeler olmak zorundadır.
Soruda bizden Konfüçyüs’ün Konuşmalar adlı eserin-
E) Duyu bilgilerinin, konularından ileri gelen bazı den alıntılanan dört öncülün eşleştiği seçenekleri tes-
önemli eksiklikler akıl yoluyla giderilir. pit ederek, bu öncüllerde açıklaması yapılmayan yani
Çözüm: açıkta kalan cevap seçeneğini bulmamız istenmiştir.
İkinci Analitikler eserinden alınan metinde Aristoteles, I. öncüldeki sözde kişinin doğruyu bulmaya, öğren-
bilimin tümel olanı konu aldığını, tümel olanın algının meye istekli olmadığı durumda ona yardımcı olunama-
konusu olmadığını bu nedenle de duyum yoluyla bilim- yacağı düşüncesi vardır, bu "E" seçeneğinde yer alan
sel bilginin mümkün olmadığını ifade etmiştir. ifadeye karşılık gelir.
A) Parçada duyumun tümel olanı ve gerçek olanı algı- II. öncüldeki sözle sevgiyi hak edene sevgi, nefreti hak
lamasının mümkün olmadığı belirtilmiş ve aynı zaman- edene nefret göstermek gerektiği, bunun da iyinin bilgisi-
da bilimsel bilginin duyum yoluyla elde edilmeyeceği ne sahip olmakla mümkün olduğu düşüncesi vardır. Hak
vurgulanmıştır. edene hak ettiğini vermek adil olma ile ilgili olduğundan
bu öncül "B" seçeneğinde bir karşılığa sahiptir.
B) Parçada duyum yoluyla bilimsel bilginin mümkün
olmadığı ifade edilmiştir. Seçenekte verilen yargı veri- III. öncülde söylediklerini yapamayacağından kork-
len düşünce ile çelişir. mak ile anlatılmak istenen tutarlılıktır, yani söz ve dav-
ranış arasındaki tutarlılık, uyumdur. Bu öncül "D" seçe-
C) Parçada bilimsel bilginin tekilin değil tümelin bilgisi
neğinde verilen ifadeye uygundur.
olduğu ifade edilmiştir. Duyusal şeylerin bireysel ger-
çeklikler olduğu ve bilimsel bilginin tek tek varlıkların IV. öncülde sınırlarını bilen kişinin hataya düşmeye-
bilgisi olduğuna ulaşılamaz. ceği düşüncesi, ne yapıp ne yapmayacağını bilmek,
belirleyebilmek ve buna uygun davranabilmeyi içerir.
D) “Duyusal şeyler hakkında elde edilen bilgiler za- Bu öncül "C" seçeneğindeki ifadede karşılık bulur. Bu
mansal ifadeler olmak zorundadır.” yargısının parçada durumda öncüllerde hakkında bir açıklama yapılmayan,
yer alan “ Duyumun konusu sadece bireysel bir nesne "A" seçeneği doğru cevaptır.
değil, belli bir özelliğe sahip bir nesne olsa bile bu nes-
neyi bireysel bir nesne, yani belli bir yer ve zamanda Cevap: A
yer alan bir nesne olarak algılamak zorundayız” ifade-
sinde karşılığı vardır.
E) Parçada bilimsel bilginin duyumsal bilgi olmadığı, tü-
melin bilgisi olduğu ifade edilmiş, akıldan söz edilmemiştir.
Cevap: D

170 171