Page 171 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

MÖ 6. Yüzyıl-MS 2. Yüzyıl'da Felsefe
ÇÖZÜMLÜ SORULAR FELSEFE

5. Dış görünüşünün ve karakterinin farklılığı kadar felse- 6. Okulda yapılacak bir münazara karşılaşması öncesinde
fi söylem ve iletişim alanında da geleneksel araçların konular ve taraflar belirlendikten sonra bir öğrenci ve
dışına çıkan Sokrates, insan zihnini tembelleştirdi- öğretmeni arasında şöyle bir konuşma geçer:
ği gerekçesiyle yazılı hiçbir eser bırakmamıştır. M. Öğrenci: Doğruluğundan emin olmadığım bir görüşün
Wolf'un Proust ve Mürekkep Balığı kitabında dediği doğru olduğuna diğer insanları nasıl ikna edebilirim ki?
gibi “Sokrates, kitaplar üzerinden bir şeyler öğrenme- Öğretmen: Önemli olan savunduğun görüşün doğru
nin konuşma alışkanlığını körelten ölü bir söylem oldu- olup olmaması değil. İki görüşün de haklı ve haksız ta-
ğunu görmüş ve iyi bir yaşam için gerekli olan ahlaki rafları var. Bu konuda kesin bir doğrudan söz etmemiz
değerlere yönelik fikirlerini felsefi metinlerle aktarmayı zaten mümkün değil. Karşılaşmada rakibinden daha
reddetmiştir. Ona göre insan bilgiyi kitaplardan ve an- yüksek puan alabilmen için gereken şey argümanlarını
siklopedilerden öğrenmek yerine, karşılıklı konuşarak sağlam ve tutarlı biçimde kurgulamak, dinleyicileri sa-
ve tartışma içine girerek kendisine mal etmelidir.” vunduğun görüşün haklılığına ikna etmek.

Buna göre Sokrates ile ilgili aşağıdakilerden hangisi Öğretmenin açıklaması aşağıdakilerden hangisinin
söylenemez? görüşleriyle benzerlik göstermektedir?

A) Tartışma kavramına değer verdiği A) Empiristler
B) Etik değerleri yaşam için gerekli gördüğü B) Entüisyonistler
C) Felsefesinde yöntemsel açıdan farklılaştığı C) Pozitivistler
D) Bilginin kaynağı olarak deneyimi temel aldığı D) Rasyonalistler
E) Felsefi çalışmalarını pratik yaşamla ilişkilendirdiği E) Sofistler
Çözüm:
Çözüm:
Bu parçada Sokrates’in felsefi gelenek dışına çıktığı Öğrenci ve öğretmen diyaloğu şeklinde verilen par-
ve yazılı hiçbir eser bırakmadığı ifade edilmiş, pratik çada bir görüşün kesin ve herkes için doğru olmasının
yaşam içinde gerekli olan etik değerlerin kitaplar üze- mümkün olmadığı; argümanların doğru, tutarlı ve ikna
rinden öğrenilmesine karşı çıktığı anlatılmış ve kitap- edici olmasının önemli olduğu vurgulanmıştır.
lardan bir şey öğrenmek yerine karşılıklı konuşma ve
tartışma içine girmenin felsefi düşünce için daha önemli A) Empiristler doğru bilgiye ulaşmanın mümkün olduğu-
olduğu vurgulanmıştır. Parçada; nu, bu bilginin de duyu deneyimi yoluyla edinilebilece-
ğini savunurlar. Bu görüşe göre zihin doğuştan boş bir
A) Sokrates’in tartışma kavramına değer verdiği, kişi- levha gibidir ve sonradan deneyim yoluyla dolar.
nin bilgiyi kitaplardan ve ansiklopedilerden öğrenmesi-
B) Entüisyonistlere göre doğru bilgi mümkündür ve
nin doğru olmadığı vurgulanmıştır.
kaynağı sezgidir. Akıl ve deneyimin bilgi oluşturması
B) Sokrates’in etik yani ahlaki değerleri yaşam için reddedilmemekle birlikte sezgilerden gelen bilgi daha
gerekli gördüğü anlatılmıştır. değerli kabul edilir.

C) Sokrates’in felsefesinde yöntemsel farklılıklar ol- C) Pozitivistler, olgunun dışında gerçek hiçbir şey olma-
duğu yargısına ulaşılabilir. Metinde Sokrates'in bilgiye dığını ve ancak deneye dayalı bilimsel bilginin gerçeğin
ulaşmada klasik anlayışın dışında bir yol önerdiği vur- bilgisini içerdiğini savunurlar. Onlara göre gerçek olan
gusu yapılmıştır. olgusaldır.
D) Metinde kaynağının deneyim olduğu fikrine yer ve- D) Bilginin kaynağı olarak aklı kabul ederler.
rilmemiştir. Ayrıca bilginin kaynağının deneyim olduğu Rasyonalistlere göre doğru bilgiye deneyim ya da sezgi
fikri rasyonalist bir filozof olan Sokrates için geçerli bir değil, akıl yoluyla ulaşılabilir.
ifade değildir.
E) Sofistlere göre her zaman geçerli olan kesin bir bil-
E) Metinden hareketle Sokrates'in çalışmalarıyla gi yoktur. Çünkü bilgi, kişiden kişiye değişen göreceli
pratik yaşamı ilişkilendirdiği söylenebilir. bir niteliğe sahiptir. Sofistlerin bu düşünceleri parçada
verilmek istenen düşünce ile örtüşür. Doru cevap "E"
seçeneğidir.
Cevap: D
Cevap: E

169