Page 170 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

MÖ 6. Yüzyıl-MS 2. Yüzyıl'da Felsefe
FELSEFE

3. Aristoteles, Milet Okulu temsilcileri olan Thales, Anaximan- 4. Antik Felsefe’nin Doğa Felsefesi veya Presokratik
dros ve Anaximenes’i “fizikçiler” olarak adlandırmıştır. Felsefe olarak sınıflanan ilk döneminde, filozoflar do-
Doğa filozofları olarak da bilinen bu filozoflar MÖ 6. yüzyıl- ğaya yönelmiştir. Aristoteles’in kendilerine ilk natüralist-
da mitolojik düşünceleri bir kenara bırakmış, açıklamalarını ler dediği bu ilk doğa filozofları, her şeyden önce bir
akla ve gözleme dayandırmış, evrenle ilgili hakikatleri, yine görünüş-gerçeklik ayrımı yapmış ve görünüşlerin ya da
evrende aramak gerektiği fikrini savunmuşlardır. Evrene fenomenlerin gerisinde, keyfilik ve gelişigüzelliğin de-
yönelik arayışları, onları astronomi ve coğrafya gibi alan-
lara taşımış; gezegenlerin hareketleri, haritacılık, dünyanın ğil de temel ve düzenli bir yapının var olduğuna inan-
şekli ve yapısı ile ilgili çalışmalar yapmışlardır. Doğa ile il- mışlardı; Presokratikler bununla da kalmayıp doğanın
gili açıklamaları çocuksu bir gözleme dayansa da mitolojik kendi içinde kapalı bir sistem meydana getirdiğini sa-
açıklamaları bir tarafa bırakmaları, felsefenin sağlam adım- vunarak, doğaya ilişkin açıklamanın yine doğanın kendi
larının başlangıcıdır. içinde aranması gerektiğini ileri sürmüşlerdi.

Parçadan yola çıkılarak aşağıdakilerden hangisine Bu parçada yer alan görüşler aşağıdaki felsefi
ulaşılamaz? problemlerden hangisi ile ilgilidir?
A) Milet Okulu filozofları bilimsel çalışmalar yapmışlardır. A) Ahlakın ilkesi
B) Miletli filozoflar felsefenin sistematik dönemini B) Bilginin kaynağı
başlatmıştır.
C) Arkhe sorunu
C) İlk filozoflar düşüncenin yönünü mitostan logosa
çevirmiştir. D) Tümeller tartışması
D) Gözlem ilk filozofların varlığa yönelirken takındıkları E) Yorum sorunu
tavırdır.
Çözüm:
E) Doğa filozofları açıklamalarında varlıktan hareket
etmişlerdir. Parçada felsefenin Antik Yunan’da ortaya çıktığı dönem
işaret edilerek varlık, evren ve doğa üzerine rasyonel,
Çözüm:
eleştirel ve sistemli bir düşünmeyle felsefenin başladığı
Parçada Thales tarafından kurulan, “Doğa felsefesi” anlatılmak istenmiştir.
olarak adlandırılan felsefi eğilimin öncüsü Milet Okulu
ve filozofları hakkında bilgi verilmiştir. A) Parçada ilk filozofların ahlak üzerine değil doğa,
evren ve varlık üzerine felsefe yaptıkların anlıyoruz.
Seçenekleri değerlendirdiğimizde;
Ayrıca ahlak üzerine felsefenin Sokrates ile başladığı
A) Anaximandros’un çizdiği yeryüzü haritaları ve kabul edilir.
Anaximenes’in astronomi çalışmaları ilk filozofların bi-
limle ilgilenmelerine örnektir. Seçenek “Evrene yönelik B) Bilgi felsefesinin temel problemlerinden biridir.
arayışları, onları astronomi ve coğrafya gibi alanlara İnsan mutlaka bilgiye nasıl ulaşabileceğini anlamaya
taşımış; gezegenlerin hareketleri, haritacılık, dünyanın ve açıklamaya çalışır. Metinde bu probleme ilişkin bir
şekli ve yapısı ile ilgili çalışmalar yapmışlardır.” ifade- açıklama yapılmamıştır.
siyle parçada yer almıştır.
C) Parçada yapılan açıklamalar arkhe sorununa yöne-
B) Milet Okulu filozofları varlık konusunu ele almıştır.
Felsefenin sistematik dönemi ise bilgiden ahlaka, si- liktir. Zira felsefe Antik Yunan’da doğa, evren ve varlık
yasetten sanata bütün alanlarda tutarlı ve bütünlükçü üzerine sistemli düşünmeyle başlamıştır. İlk filozoflar do-
görüşler ortaya koyan Platon’la başlar. Doğru cevap “B” ğanın, evrenin ya da varlığın gerisindeki temel ilke ya da
seçeneğidir. maddenin ne olduğu sorusuna cevap aramışlardır.
C) Mitos efsanevi kavram, kişi ya da durumu; logos D) Orta Çağ’da yoğun olarak tartışılmıştır. Tümeller
ise aklı işaret etmektedir. Seçenek parçada “bu filozof- problemi gördüğümüz tek tek varlıkların gerisinde on-
lar MÖ 6. yüzyılda mitolojik düşünceleri bir kenara bı- lardan ayrı bir ideal varlıkların olup olmadığı sorunudur.
rakmış” ifadesiyle yer almıştır.
E) Günümüz çağdaş felsefenin tartıştığı bir sorundur.
D) Seçenek “açıklamalarını akla ve gözleme dayan-
dırmış” ve “ Doğa ile ilgili açıklamaları çocuksu bir Bu sorun kitapların yazarın kastettiği anlamların dışın-
gözleme dayansa da” ifadeleriyle parçada yer almıştır. da bir anlamının olup olmadığını ele alır. Metinde buna
Ayrıca Aristoteles’in “fizikçiler” benzetmesi, ilk filozofla- ilişkin bir açıklama yoktur.
rın gözleme yönelik tavırlarını vurgular niteliktedir.
Cevap: C
E) Doğa filozofları “Varlığın ana maddesi nedir?” so-
rusuna yanıt aramıştır. Parçada geçen “evrenle ilgili
hakikatleri, yine evrende aramak gerektiği fikrini savun-
muşlardır.” ifadesi seçeneği yansıtmaktadır.
Cevap: B

168 169