Page 181 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

FELSEFE
MÖ 6. Yüzyıl-MS 2. Yüzyıl'da Felsefe 3 TEST

1. A. Arslan İlk Çağ Felsefe Tarihi adlı eserinde “İlkçağ fel- 3. İlk Çağ medeniyetlerinden Mısır’da insanlar, Nil Nehri’nin
sefe tarihçilerinin ilk dönem Yunan filozoflarının çoğuna taşmasından sonra tarlaları yeniden ölçmek amacıyla
Mısır, Babil, İran ve hatta Hindistan'a kadar yolculuklar geometri ile ilgilenmişlerdir. Geometri açısından bu du-
yaptırmaları bir rastlantı değildir. Thales'in Yunan dün- rum; yer ölçme sanatından ileri gitmemiş, empirik nitelikli
yasına Mısır'dan geometri bilimini alıp getiren ilk kişi ol- genel kavramlar düzeyine yükselememiş ve bilimsel ba-
duğu haber verilir. Pythagoras'ın ruh kuramında Hint et- kış açısından uzak ilkel bir çalışma alanı olarak kalmıştır.
kisinden söz edilir. Platon, Mısırlı rahiplere 'Yunanlılar, Astronomi ile ilgilenen Babilliler ise gökyüzünde meyda-
sizler çocuksunuz.' sözünü söylettirir. Aristoteles mate- na gelen Güneş ve Ay tutulmasını gözlemleyip öndeyide
matik sanatların, kâfi derecede boş zamana sahip olan bulunmuş bir medeniyettir. Ancak astronomi açısından
Mısırlı rahipler tarafından yaratılmış olduğunu söyler.” bu durum; astrolojik sonuçlar çıkarmaktan ileri gitmemiş-
demiştir. Ona göre büyük Doğu uygarlıklarıyla ilişkisi tir. Oysa Yunanlılar geometrik ve astronomik çalışmalar-
Yunanlı'nın eski mistik tasavvurlardan şüphe duyma, la dünyanın bir küre olduğunu, boşlukta durduğunu ve
soruşturma ve bu yeni bilgi birikimine uygun tasavvur sistemin merkezi olmayıp bir gezegen olduğunu ifade
oluşturmasında büyük katkı sağlamıştır. Yunan dün- eden bilimsel kuramlar geliştirmişlerdir.
yasında felsefe denilen ve tarihte ilk defa ortaya çıkan
büyük zihinsel devrimi mümkün kılan bu dış etkenlerin Bu parçadan hareketle Yunan medeniyetiyle ilgili
yanında; sadece Yunan dünyasına ait olan, onun ken- aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
disinden kaynaklanan etkenler de söz konusudur.
A) Bilimsel birtakım sonuçlar üretmesi
Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine B) Sistemli bir şekilde açıklama yapması
ulaşılamaz? C) Bilmek için bilmek esasına dayanması
A) Felsefe, mitolojinin doğaya yönelik açıklamaların- D) Evrene pratik bir bakış açısıyla yönelmesi
dan şüphe duyulmasının sonucudur.
E) Evreni anlama ve açıklama çabasının olması
B) Felsefenin doğuşunda eski uygarlıkların bilgi biri-
kimlerinin önemli bir etkisi olmuştur.
C) Siyasal yapı ve coğrafi özelliklerin felsefenin doğu-
şuna doğrudan etkisi olmuştur.
D) Filozofların düşünce sistemlerinde önceki uygarlık-
ların etkisi görülmektedir.
E) Felsefi düşüncenin ortaya çıkışı büyük bir zihinsel 4. Bir soruya cevap vermek zorunda kalmak, sorunun cevabı-
devrim olarak nitelendirilebilir. nın doğrudan ve hazır olarak verilmesinden daha etkili bir
öğrenme yöntemidir. Bu aynı zamanda felsefe yapmanın
da temel basamaklarından biridir. Bir varlık ya da durum
karşısında hayrete düşüp merak duyabilirsiniz. Bunun
mümkün olması için bilmediğinizin farkında olmanız gere-
kir. Ama bildiğinizi sandığınız bir kavram hakkındaki sorula-
ra maruz kalmanız da sizi felsefe yapmaya mecbur edebilir.
Sokrates’in etrafındaki insanlara uyguladığı yol budur. O
herhangi bir konu hakkında bir tartışma başlatır, aldığı ce-
2. Herakleitos’ a göre evrenin ilk nedeni ateştir ve ateş vaplara karşı argümanlar üretir ve bu yolla zihinde mevcut
harekettir, süreçtir. Evrende durağanlık yoktur. Hiçbir olan bilginin açığa çıkarılmasına uğraşır.
şey aynı kalamaz. Her şey karşıtıyla vardır ve karşıtına
dönüşecektir. Ona göre “Soğuk ısınır, sıcak soğur, yaş Buna göre Sokrates ile ilgili aşağıdaki yargılardan han-
kurur, kuru nemlenir. Aynı ırmaklara girenlerin üzerine gisine ulaşılabilir?
hep başka başka sular akar.”
A) Bilginin doğruluğunu kişisel deneyimlere bağlar.
Buna göre Herakleitos’un felsefi görüşlerinde aşağıda-
B) Felsefeyle ilgilenenlerle derinlikli diyaloglar kurar.
ki kavramlardan hangisine yer verdiği söylenemez?
C) Tartışmanın amacı, karşı tarafı kendi doğrusuna
A) Arkhe ikna etmektir.
B) Değişim D) İnsanların doğru bilgiye ulaşması için yöntemli bir
C) Diyalektik çaba harcar.
D) Metafizik E) Varlıkların bilimsel bir yöntemle incelenmesi gerek-
tiğini savunur.
E) Oluş

179
179