Page 183 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

FELSEFE
MÖ 6. Yüzyıl-MS 2. Yüzyıl'da Felsefe 4 TEST

1. MÖ 6- MS 2. yüzyıl felsefesi, felsefenin bağımsızlaşıp 3. Bilimsel faaliyetleri bir yana, Thales’te felsefe bakımından
sistemleştiği bir dönemdir. Filozoflar bu dönemde mito- esas önem taşıyan husus, onun “Neyin gerçekten var ol-
lojik ve dini açıklamaların dışına çıkmaya çalışmışlar- duğu” sorusu üzerinde düşünmüş olmasından kaynaklanır.
dır. Doğa, insan ve evren hakkında akla ve mantığa uy- Bu çerçeve içinde, doğada var olan şeylerin tüketici bir
gun görüşler geliştirmişlerdir. Filozoflar ilk önce doğaya listesini yapmayı amaçlamayıp, şeylerin varlığa gelmeleri
yönelmiş ve arkhe problemi üzerinde durmuşlardır. ve daha sonra da yok olup gitmeleri olgusundan etkilen-
Epistemolojik ve ontolojik konular da yine bu dönemde diği için kalıcı bir gerçekliği bulmaya çalışan Thales, gö-
ilk defa ele alınmıştır. rünüş-gerçeklik, çokluk-birlik ayrımı yaparak varlığa önce
gelip sonra giden, sürekli değişme hâlindeki şeylerin ya
Buna göre MÖ 6- MS 2. yüzyıl felsefesi ile ilgili olarak; da fenomenlerin gerçek olamayacağı sonucuna varmıştı.
I. Evrenin ana maddesi problemi üzerinde durmuşlardır. O, buna göre, gözle görünen bireysel varlıkların ve de-
ğişmelerin oluşturduğu kaosun, çokluğun gerisinde akılla
II. Filozoflar rasyonalist bir duruş sergilemişlerdir.
anlaşılabilir, kalıcı ve sürekli bir gerçekliğin var olduğuna
III. Din ve ahlak felsefesi bu dönemin önemli konuları inanmıştı. Thales, çokluğun kendisinden türediği, çeşitliliğin
arasındadır.
gerisindeki bu birliğin “su” olduğunu öne sürmekteydi.
IV. Bu dönemde felsefe düzenli ve tutarlı bir yapıya bü-
rünmüştür. Bu parçadan hareketle Thales’in “su” kavramı ile ilgili
aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
özelliklerinden hangilerine ulaşılabilir?
A) Evrenin ana maddesi
A) I ve II
B) Her şeyin kendisinden çıktığı ilk öge
B) I, II ve III
C) Değişenin ardındaki değişmeyen töz
C) I, II ve IV
D) Varlığı oluşturan dört unsurdan biri
D) II, III ve IV
E) Her şeyin temelini belirleyen ilke
E) I, II, III ve IV

4. Sokrates’e göre insan eylemlerinin nihai amacı mutluluk-
tur. Erdem ise bizi mutlu eden en yüce değerdir. Ahlaklı
2. Parmenides’e göre varlık vardır. Gerçek varlığın ne ol- ve erdemli olmanın ölçütüyse bilgidir. Bilgi erdemi, erdem
duğunu ise “Bir” ya da “Bir olan” olarak açıklar. Bu birlik mutluluğu, bilgisizlik ise kötülüğü yani mutsuzluğu doğu-
doğmamıştır, sonu gelmeyecektir, kendi içine kapalıdır. rur. Oysa insan özünde iyidir. “Sorgulanmamış yaşam,
Dolayısıyla bölünmez ve değişmez. Ama aynı zamanda yaşamaya değmez.” diyerek insanın özündeki bilgiyi do-
cisimsel nitelikte ve küre biçimindedir. Varlığın bu bilgisi- layısıyla iyiliği ortaya çıkartabileceğini söyler. Bu nedenle
ne deneysel yollarla değil düşünme yoluyla ulaşır. Sokrates, herkes için geçerli olabilecek ahlaki yargıların
varlığına inanır.
Bu parçadan Parmenides’le ile ilgili aşağıdaki yargı-
lardan hangisine ulaşılabilir? Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi Sokrates’in
ahlak anlayışına uygundur?
A) Değişim problemi ile ilgili düşünceler üretmiştir.
B) Epistemolojik görüşünün temelinde empirizm bulunur. A) İnsanın içinde bulunduğu şartlar ahlakı belirleyen
temel ölçüttür.
C) Gerçek varlığın bilgisine ulaşılamayacağını savun-
muştur. B) İyi ve kötü, insanın kendinde anlam kazanan özsel
değerlerdir.
D) Doğanın somut gerçekliğini bir yanılsama olarak
kabul etmiştir. C) İnsanı erdemli yapan onun düşünen bir varlık olmasıdır.
E) Ontolojik açıklamalarını idealist bir bakış açısına D) Ahlaki eylemin evrenselliği ortak doğrulardadır.
dayandırmıştır. E) İnsana haz veren her eylem iyidir.

181
181