Page 241 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

FELSEFE TEST
18 -19. Yüzyıl'da Felsefe 2

1. Aydınlanma Çağı, insanın kendi aklını kullanırken baş- 3. Zihinde daha önce duyulardan gelmeyen hiçbir şey bu-
ka hiçbir şeyin tesiri altında kalmamayı öğrenmesiyle lunmadığını savunan görüş olarak empirizm, bilginin ya
başlar. Bu öğrenme süreci öncesinde yaşananlar ay- da en azından var olanlara ilişkin bilginin a priori olama-
dınlanmanın ortaya çıkışını etkilemiştir. Kilise baskısına yacağını savunur. Yalnız geçmiş için değil gelecek için
de geçerli olan tümel bir bilginin söz konusu olmadığını,
dayanan skolastik düşünce zamanla yerini Rönesans’ın
bilginin doğuştan getirilmediğini ve tüm bilgiler için zihni-
etkisiyle gelişen modern düşünceye bırakmıştır. Dinde
mizde bulunan zorunlu birtakım ön kabuller bulunmadı-
yenileşme çalışmaları, çeviri faaliyetleri, bilimde ve tek-
ğını kabul eder.
nikte yaşanan gelişmeler ve coğrafi keşifler gibi değişim
ve dönüşümün yaşandığı süreçler aydınlanmaya geçiş Bu parçadaki görüşler aşağıdakilerden hangisine-
ortamını oluşturmuştur. Bu sayede yeni bir çağ, Akıl karşı tez olarak öne sürülmüştür?
Çağı başlamıştır.
A) H. Bergson’un entüisyonizmine
Buna göre Aydınlanma Çağı ile ilgili olarak aşağıda- B) J. Dewey’in pragmatizmine
kilerden hangisine ulaşılabilir? C) R. Descartes'ın rasyonalizmine
A) Önceki dönemlerde yaşananlar, aydınlanmanın D) A. Comte’un pozitivizmine
başlamasını sağlamıştır.
E) E. Husserl’in fenomenolojisine
B) Dini bakış açısını terk etmeden özgür olunabileceği
vurgulanmıştır.
4. İnsan dünyaya geldiğinde büyük bir özgürlük potansi-
C) Otoritelerin görüşleri bireylerin düşüncelerini etkile- yeline sahip olur. Bu potansiyel bize doğuştan gelen bir
miştir. irade ve seçim gücünü de birlikte getirir. Ancak hayata
adım attığımız andan itibaren ekonomik, sosyal, kültü-
D) Siyasi düşünceye, tamamen felsefe yön vermiştir. rel faktörler tarafından etkilenmeye başlarız. Toplumun
E) Akla ve sezgisel çalışmalara güven duyulmuştur. ve çevrenin normlarıyla ve beklentileriyle kendimizi kar-
şı karşıya buluruz. Bu faktörler sosyal ve kültürel oldu-
ğu gibi duygusal alanda da karşımıza çıkar.

Bu metinde özgürlükle ilgili anlatılmak istenen aşa-
ğıdakilerden hangisidir?
A) Dış etkenlerin kontrolünden kurtulmak ve kendi iç-
sel durumumuzu kontrol etmektir.

2. 18-19. yüzyıl yani Aydınlanma dönemi, düşünce siste- B) İnsan özgür doğar, oysa her yerde zincire vurulmuştur.
minin en yoğun zamanıdır. Kant; aydınlanmayı, insanın C) Kendi kendimizi gerçekleştirmemize ve kendi benli-
kendi suçu nedeniyle düşmüş olduğu ergin olmayış du- ğimizi seçmemize bağlıdır.
rumundan kurtulma olarak tanımlarken M. Gökberk bu D) Akıl sahibi bir varlık olarak insanın kendini yönetme
dönemi, doğa karşısında başarı kazanan insan usunun yeteneğidir.
kültür dünyasına da egemen olmayı amaçlaması olarak E) Hayatın anlamsızlığını kabul etmek ve yine de ken-
görür. Kültür dünyasına hâkimiyet bu dönemde sanat, di değerlerimizi yaratmaktır.
edebiyat ve felsefede önemli eserlerin yazılmasıyla ken-
dini gösterir. Eserlerdeki bu artışla aydın ve yazarlar sını-
5. J. J. Rousseau’ya göre insanların medeni toplum ön-
fı oluşmuş ve bu sınıfın öncülüğünde düşünce özgürlüğü
cesi doğa durumu T. Hobbes’un dediği gibi bir savaş
desteklenmiştir. Özgürlüğü engellediği düşüncesi ile de durumu olmaktan çok herkesin eşit ve özgür bir biçim-
hem dini hem de siyasi otoritelere karşı gelinmiştir. de yaşadığı genel bir barış ve saf mutluluk durumuydu.
Ancak bu durumda zaman içerisinde değişme olmuş,
Bu bilgilerden yola çıkılarak hangisine ulaşılabilir? özellikle özel mülkiyetin ve ekonomik ilişkilerin ortaya
çıkmasıyla bu barış ve mutluluk durumu bozulmuştur.
A) Toplumdaki belirli güçlerin varlığına son verilmiştir.
İnsanların eski doğal duruma dönmeleri artık mümkün
B) Aydınlanmacı düşünme belli bir sistem üzerinden değildir. Kaybettikleri bu özgürlük ve eşitliği yeniden
ilerlemiştir. kazanmaları gerekir. Bu da ancak siyasal toplum ve
bireylerin uzlaşması ile mümkündür.
C) Aydınlanma döneminde yalnız sanatsal faaliyetler
önem kazanmıştır. J. J. Rousseau'nun buradan hareketle önerdiği kav-
D) Aydın kesimin varlığı, hâkimiyet noktasında otorite- ram aşağıdakilerden hangisidir?
lere fayda sağlamıştır. A) Toplum sözleşmesi B) Saf özgürlük
E) İnsan aklının farklı alanlarda hâkimiyet sağlaması
C) Sınıfsız toplum D) Filozof-kral
amaçlanmıştır.
E) Mutlak egemen

238 239
239