Page 17 - Seçmeli Psikoloji | 2.Ünite

2. ÜNİTE

3. Gelenek Sonrası Düzey

• Sosyal Sözleşme: İyi eylem, toplumun ortak çıkarlarını korumak için oluşturduğu anlaşmaya uygun
davranmaktır. Herkesin sosyal sözleşmeden gelen hakları vardır ve bu haklar güvence altında olma-
lıdır. Kurallar mutlak değildir, uzlaşı yolu ile ihtiyaca göre değişebilir.

• Evrensel Ahlak : İnsanlık, barış, insan onuru gibi değerler bir eylemin ahlaksallığını belirler.

Sonuç olarak Kohlberg ve Piaget’e göre olgunlaşma ve çevresel koşullar ahlak gelişimi üzerinde etkilidir.

2.6. ERGENLİK DÖNEMİNDE GÖRÜLEN HIZLI DEĞİŞİM

KONUYA HAZIRLIK

1. İçinde bulunduğunuz yaş, davranışlarınızı etkiliyor mu? Nasıl?
2. Yaşadığınız bir olayı anneniz, babanız, kardeşleriniz ve çevrenizdeki büyüklerinizle
aynı bakış açısıyla mı değerlendiriyorsunuz? Neden?

Ergenlik dönemi fiziksel, sosyal ve bilişsel değişimin
çok hızlı olduğu bir dönemdir. Bu dönemde boy ve kiloda
hızlı bir artış olur. Büyüme bedenin tüm organlarında aynı
hızda gerçekleşmediği için geçici sakarlıklar gözlenebilir.
Kemiklerin boyu uzar, yapısı sertleşir. Kas dokusu gelişir ve
fiziksel güç artar. Hormonlarda meydana gelen değişiklik-
lerle ergen, bir yetişkinin sahip olduğu cinsel olgunluğa
erişir.
Ergenlik dönemindeki en önemli değişim beden ima-
jındaki değişimdir. Ergen için ideal beden görünümü ar-
kadaş grubu, aile ve toplum tarafından belirlenir. Genç
için özellikle arkadaş çevresinin değerleri ve görüşleri çok Görsel 2.34: Ergenlik dönemi beden algisi
önemlidir. Bu dönemdeki en önemli sosyal gelişim görevi
gencin kendi bedenine karşı gerçekçi bir bakış açısı geliş-
tirmesi ve bununla mutlu olmasıdır (Görsel 2.34).
Bilişsel olarak soyut düşünme becerisi ergenlikte kazanılır. Mantıksal yeteneğin gelişmesiyle genç, görüş
alışverişi yapmaya ve tartışmaya hevesli olur. Ancak çok yönlü düşünme yeteneği tam oluşmadığı için bazı fikirlere
körü körüne bağlanabilir ya da çok çabuk fikir değiştirebilir.

2.7. ERGENLİK DÖNEMİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ

Ergenlik döneminin temel özelliklerinden biri bağımsızlık duygusudur.
Bağımsızlık duygusu her dönemde insan için önemlidir ancak ergenlikte
bu duyguya olan ihtiyaç daha fazladır (Görsel 2.35). Ergen için bağımsız
yaşamak sorumsuz yaşamak değildir. Ergen; anne babasından duygu, dav-
ranış ve değerler bakımından bağımsız olmak, hayatıyla ilgili sorumluluk
almak ve bu sayede kendine güvenmeyi öğrenmek ister. Artık başı sıkıştı-
ğında ailesinden yardım almak yerine kendi ayakları üstünde durmak için
çabalar.
Ergen; ahlak, siyaset, din, ideoloji gibi konularda kendi değerlerini Görsel 2.35: Ergenlik döneminde
oluşturmaya çalışır. Giyim kuşamıyla, dinlediği müzikle, dünya görüşüyle, bağimsizlik duygusu
davranışlarıyla “Ben farklıyım.” demeye yani bireyselleşmeye çalışır ancak

PSİKOLOJİNİN TEMEL SÜREÇLERİ 49