Page 17 - Sağlık Bilgisi ve Trafik Kültürü | 1.Ünite
P. 17
SAĞLIK BİLGİSİ
1.1.2.1. Sağlıklı Yaşam İçin Hijyenin Önemi
Başta kişinin kendi sağlığı olmak üzere başkalarının da sağlığını ko-
rumanın en önemli aracı temizliktir. Hastalıklardan korunmak için temizlik uy-
gulamaları ihmal edilmemelidir. Sadece beden temizliği değil, kullanılan her
şeyi ve her ortamı temiz tutmak da temiz olmanın gereğidir. Sağlığa zarar 1. ÜNİTE
verecek ortamlardan korunmak için yapılacak uygulamalar ve alınan temizlik
önlemlerinin tümü “hijyen” olarak tanımlanır. Kişisel hijyen ise kişilerin ken-
di sağlığını korumak için yapılan öz bakım uygulamalarıdır. Kişisel temizlik
uygulamalarının yapılabilmesi için öncelikle kişilerin temizlik ve sağlık bilinci
gelişmiş olmalıdır.
Kişisel Temizlik Uygulamaları
Kişisel temizlik uygulamalarının yapılabilmesi için öncelikle kişilerin
temizlik bilinci ve sorumluluğu gelişmiş olmalıdır. İşten veya okuldan eve ge-
lindiğinde, yemeklerden önce ve sonra, tuvalete her girişte ve çıkışta eller
su ve sabun ile yıkanıp kurulanmalıdır. Ayaklar her gün çorap ve ayakka-
bı içinde terlediğinden, her akşam düzenli olarak su ve sabunla yıkanmalı,
yatarken elbiseler çıkarılıp pijama veya gecelik giyilmelidir. Dişler günde en
az iki defa fırçalanmalı, her gün saçlar taranmalı, sık sık uygun şampuanla
yıkanmalıdır.
El ve Tırnak Bakımı-Temizliği: Bulaşıcı hastalıklar hâlen dünyada en 29
sık görülen hastalık grubunu oluşturmaktadır. Uygun el yıkama pratiğinin in-
sanlara kazandırılması hâlinde bu hastalıklar önemli derecede azalacaktır. El
yıkamanın amacı, kimyasal ve fiziksel zararlıların ve bulaşıcı hastalıklara yol
açan mikroorganizmaların uzaklaştırılmasıdır. Sadece su ile elin yıkanması,
görünen kirlerin giderilmesini sağlarken su ile birlikte sabun kullanıldığında
gerçek temizlik sağlanabilmektedir.
Eller Nasıl Yıkanmalıdır?
• Akan su altında ıslatılmalı ve sabunlanmalı,
• Akan su altında yıkanıp durulanmalı,
• Kâğıt havlu-peçete ile kurulanmalıdır (Kurulama
mikroorganizma sayısını azaltır.)
Temizliğin sağlanabilmesi için elleri yıkarken ellerin
bütün yüzeyleri en az 20 saniye ovalanmalıdır. Parmak uçları,
tırnaklar, el sırtı ve ayasının temizliğine özen gösterilmelidir
(Görsel 1.23).
Eller Ne Zaman Yıkanmalıdır? Görsel 1.23
Doğru el yıkama tekniği
Eller, yemek hazırlamadan önce; diş, ağız, yüz ve göz
temizliği yapmadan önce; tuvaletten önce ve sonra; kirli, tozlu
bir işi tamamladıktan sonra; dışarıdan eve gelince ve hasta
ziyaretinden sonra yıkanmalıdır. Bunların dışında özellikle
toplu yaşanılan yerlerde sıvı sabun kullanılmalıdır. Kalıp
sabunlar kişisel temizlik araçları olduğundan mümkünse ortak
kullanılmamalıdır.
Tırnaklar, kolay kirlenebilir ve etle tırnak arasında kir
birikebilir. Bu nedenle tırnakların düzenli olarak temizlenmesi
gerekir. Tırnaklar yenmemeli ve tırnak eti koparılmamalıdır. Tır-
naklar haftada bir yarım ay biçiminde kesilmelidir (Görsel 1.24). Görsel 1.24
El tırnağının kesilmesi