Page 104 - Sanat Tarihi -12

3. İLK ÇAĞ’DA DOĞU AKDENİZ HAVZASI UYGARLIKLARI VE BİZANS
ÜNİTE

Roma uygarlığının zenginliğini ve görkemini gösteren diğer yapılar
arasında imparator sarayları ve soyluların evleri gösterilebilir. Roma evleri
üzeri örtülü ortası delik bir tavan (atrium ) ve tam altında havuz bulunan
bir mekân planına sahiptir. Bunun çevresinde ise dükkanlar, yemek ve
yatak odaları ile bahçe yer almaktadır. Bu tip evlerin yanı sıra sütunlu
avlulu Yunan tipi evler ile çok katlı evler de yapılmıştır. Roma mimarlı-
ğında görülen diğer yapı tipleri arasında amfitiyatro, circus, bazilika,
hamam, zafer takı ve sütunlu caddeler sayılabilir. Romalı mimarlar, geliştird-
Görsel 3.104 ikleri kemer, tonoz, kubbe gibi unsurlar sayesinde binlerce insanı içine
Aspendos Tiyatrosu, Antalya
alabilecek büyük ölçekli ve görkemli yapılar inşa etmişlerdir.

Görsel 3.105 Roma mimarisinde tiyatrolar sahne binası, yarım daire şeklinde
Collesium, Roma
meydan ve oturma bölümlerinden oluşmaktadır. Sahne bölümü çok geniş
olup oturma basamakları ile birleştirilerek mimari bir bütünlük sağlan-
mıştır. Bu tiyatroların Anadolu’daki en güzel örneği, Antalya yakınla-
rındaki Aspendos Tiyatrosu’dur (Görsel 3.104). Gelişen kemer ve tonoz
yapımı sayesinde, oturma basamakları kemerli mekânlar üzerine oturtul-
muştur. Tiyatro planından uyarlanmış olan amfitiyatrolar, Roma toplumsal
yaşamının önemli bir parçası olan gladyatör
dövüşleri ve kalabalık gösteriler için tasar-
lanmıştır. Amfitiyatroların en görkemli ve
tanınmış örneği ise başkent Roma'daki
Collesium’dur (Görsel 3.105).

Gladyatör oyunları ve araba ya-
rışlarının gerçekleştirildiği circuslar
da Roma mimarlığına özgü yapı-
lardır. Bu yapıların en büyüğü baş-
kent Roma'da inşa edilen Circus
Maximus'tur (Görsel 3.106).
Görsel 3.106
Circus Maximus (temsili resim)

104