Page 107 - Sanat Tarihi -12

İLK ÇAĞ’DA DOĞU AKDENİZ HAVZASI UYGARLIKLARI VE BİZANS 3.
ÜNİTE

Zafer takları, sunaklar ve anıtlarda yer alan kabartmalar da imparator-
luğun etkin bir propaganda aracı olmuştur. Kabartmalarda genellikle
kazanılan zaferler ve imparatorların bulunduğu dinî törenler gibi tarihî
olaylar tasvir edilmiştir. İmparator Traianus'un inşa ettirdiği görkemli
forumda bulunan kırk metre yüksekliğindeki anıt sütunun gövdesinde yer
alan ve imparatorun Dacia (Romanya) Seferi'ni betimleyen kabartmalar
önemli örnekler arasında yer almaktadır. Helezonik olarak yukarı doğru
dönerek yükselen şeritte askerî seferin başından sonuna kadar savaşın
önemli anları tasvir edilmiştir. 114 sahnede 2600'den fazla figürün yer aldığı
bu kabartmalarda Romalı askerler, düşman birlikleri ve kent tasvirleri derin-
likli bir perspektif ve gerçekçilikte işlenmiştir. Bu sütun daha sonra yapılan
benzer anıtlara model olmuştur (Görsel 3.111).

Resim Sanatı

Roma resim sanatından günümüze kalan örnekler daha çok soylulara ait
villaların duvarlarını ve tavanlarını süslemek için kullanılan fresklerdir. Ayrıca
tahta, fil dişi ve başka malzemelerin üzerine yapılan resimlerden bahsedil-
mekteyse de çoğu yanardağ küllerinin altında kalmıştır. Roma resim sanatı
süsleme, konu ve üslup özelliklerine göre farklı dönemlere ayrılmaktadır. Görsel 3.111
Traianus Sütunu’ndan bir kesit

Roma sanatı diğer alanlarda olduğu gibi resimde de Yunan sanatından
etkilenmiştir. Figürler ve mitolojik sahnelerin büyük kısmı Yunan kaynak-
lıdır. Sonraki dönemlerde savaş, kent, gündelik yaşam, deniz manzaraları
ve mimari tasvirlere yer verilmiştir.

Roma resim sanatında mozaikler önemli bir yere sahiptir. Pompei'deki
“Faun Evi”nde bulunan ve Büyük İskender'in Pers Kralı III. Darius'la MÖ 333
yılında yaptığı Issos Savaşı'nı betimlendiği mozaik, Roma mozaik
sanatının önemli eserlerinden biridir. Antik Çağ sanatının bu meşhur
eserinin, ünlü Yunan sanatçı Philoxenos'un günümüze ulaşmayan eserin-
den kopyalandığı bilinmektedir. Mozaikte, Büyük İskender'le savaşan Pers
Kralı Darius'un savaş meydanından kaçışı tasvir edilmiştir (Görsel 3.112).

Görsel 3.113
Roma Dönemi mozaik örneği,
Gaziantep Arkeoloji Müzesi
Görsel 3.112
İsos Savaşı Mozaiği, Pompei
Anadolu’da bulunan mozaikler daha çok mitolojik ve günlük hayatı
yansıtan sahneler içermektedir. Efes’te bulunan Yamaç Evler, Antakya
Mozaik Müzesi, Samsun Arkeoloji ve Etnografya ile Gaziantep Müzele-
rinde eşsiz mozaik örnekleri sergilenmektedir (Görsel 3.113).

107