Page 12 - Tarih 11 | 1.Ünite
P. 12
1. ÜNİTE
Genç Osman
Otuz Yıl Savaşları dolayısıyla Avrupa’da durumun iyice ka-
rıştığı sırada II. Osman (Görsel 1.12) Lehistan üzerine sefere
çıktı. Ancak II. Osman’ın askere az bahşiş vermesi, ulemanın
arpalıklarını kesmesi gibi sebeplerle özellikle kapıkulları
savaşta başarı göstermedi. Hotin’i iyi savunan Leh ve Kazak
ordularına karşı yapılan hücumlar, bizzat padişahın gayretle-
rine rağmen sonuç vermedi. II. Osman bu sırada gelen barış
teklifini kabul etti ve Hotin Kalesi, Osmanlı Devleti’ne bıra-
kıldı. Hotin Savaşı’ndaki gayretsizlikleri nedeniyle II. Osman,
Kapıkulu Ocaklarını kaldırmak istedi. Ancak padişahın yap-
Görsel 1.12 mak istediği ıslahatlardan rahatsız olan kesimlerin isyanıyla
Sultan II. Osman
padişah tahttan indirildi ve kapıkulları tarafından Yedikule
Zindanlarında öldürüldü.
YORUMLAYALIM
Tufan Gündüz, Osmanlı Tarihi El Kitabı, s.112’den düzenlenmiştir.
II. Osman’ın tahttan indirilmesinin nedenleri nelerdir?
IV. Mehmed Dönemi’nde Osmanlı Devleti ile Lehistan arasında-
ki barışın yenilenmesine rağmen muhtemel bir Leh-Rus ittifakı
Osmanlıları endişelendirmişti. Ukrayna’yı yöneten Kazakların
1668’de Osmanlılardan yardım istemesi üzerine Lehistan, Uk-
rayna’yı işgal etti. Bunun üzerine IV. Mehmed, Lehistan üzerine
sefere çıkarak Kamaniçe’yi fethetti ve Podolya’ya hâkim oldu.
Bu mücadeleler sonucunda 1672 yılında Bucaş ve 1676’daki
Zoravna Antlaşmalarıyla Podolya ile Kamaniçe Osmanlı Devleti’ne,
Ukrayna da Osmanlı himayesindeki
Kazaklara bırakıldı. Osmanlı himaye-
sinde Ukrayna’yı yöneten Kazak be-
yinin, Rusya’ya yanaşması nedeniyle
Rusya üzerine Çehrin Seferi’ne çıkıldı.
Osmanlı ordusunun bazı önemli ka-
leleri fethetmesi üzerine Rusya barış
istedi ve 1681’de Rusya ile Osmanlı
Devleti arasındaki ilk antlaşma olan
Bahçesaray Antlaşması (Görsel 1.13)
yapıldı.
Osmanlı Devleti’nin XVII. yüzyılda karşı
karşıya kaldığı bir diğer stratejik tehdit
Görsel 1.13
Bahçesaray (Kırım) de Venedik’ti. IV. Murad Dönemi’nde Venedik yönetimindeki Girit’in
bir korsan yatağı hâline gelmesi nedeniyle Osmanlı-Venedik iliş-
kileri bozulmaya başlamıştı. Korsan faaliyetlerin artması sonucu
Osmanlı donanması, 1645’te Girit’i kuşatmış ve 1669’da Girit Adası
tamamen Osmanlı yönetimine geçmişti.
Osmanlı Devleti, 24 senelik bir kuşatma sonucunda Girit’e
hâkim olmuştur. Bu uzun kuşatma sırasında Venedik, karşı
BİLİYOR MUSUNUZ? hamle yaparak Boğazlar ve çevresini abluka altına almış ve
bunun sonunda İstanbul’da büyük bir kıtlık yaşanmıştır.
20