Page 31 - TARİH 9 - Ünite 2
P. 31
İNSANLIĞIN İLK DÖNEMLERİ
bir coğrafyada hüküm süren Büyük İskender, bu topraklarda
ya kendi adına şehirler kurmuş ya da var olan şehirleri yeni-
den düzenlemiştir. Bunların başında Mı-
sır’daki İskenderiye gelmektedir. Ayrıca
Büyük İskender, Perslerin oluşturduğu AKDENİZ
yol ağlarını geliştirerek ticarete ve ula-
şıma önem vermiştir. İskenderiye
Roma İmparatorluğu da kurulduğu coğ- Sphenks Nil Nehri
rafya gereği deniz ticaretine ve koloni- Giza
zasyon faaliyetlerine yönelmiştir. Şehir
devleti olarak ortaya çıkan Roma, Yunan Giza Piramitleri SİNA
şehir devletlerinden farklı olarak yayıl- Meydum
macı bir politika izlemiştir. İlk Çağ’da Nil Nehri
askerî zaferlerle geniş bir alana yayıl-
mış ve buralardan elde edilen ganimet, Beni Hasan
vergi ve insan gücü sayesinde maddi
imkânlara ulaşmıştır. Ayrıca imparatorlu- DOĞU ÇÖLÜ KIZIL
ğun yükselişinde, hâkimiyeti altına aldığı DENİZ
bölgelerde düzenli yol ağları kurmaları
ve bu yolları güvenli hâle getirmeleri de BATI ÇÖLÜ Nil Nehri
etkili olmuştur. Thebes
Roma İmparatorluğu gelirlerinin önemli
bir kısmını kolonizasyon faaliyetlerinden III. Ramses Tapınağı
sağlamıştır. Romalı tüccarlar, Akdeniz
ve Batı Avrupa’daki Roma topraklarında Aswan
oluşan barış ortamından faydalanarak
uzun mesafeli ticaret yapmıştır.
Mısır’da Nil Nehri etrafında verimli ovala- II. Ramses Tapınağı
rın oluşması, Mısır’ın temel geçim kayna- Görsel 2.40
ğının tarım olmasını sağlamıştır (Görsel Nil havzası
2.40). Mezopotamya’da topraklar özel mülkiyet iken Mısır’da
tüm topraklar firavunlara aitti ve toprakları kullananlar kiracı
durumundaydı. Üretim devlet tarafından planlanır, vergiler ve
kiralar ekili topraklardan düzenli olarak Firavun adına topla-
nırdı. Ticaretin; Firavun’un adamlarının denetiminde olma-
sı, Mezopotamya’da olduğu gibi bağımsız, zengin
bir tüccar sınıfının doğmasını engellemiştir.
Nil’in sularının taşması sonucu tarlaların
sınırları birbirine karışmış ve bu tarlaları
ayırmak için Mısır’da geometri ilmi geliş-
miştir. Mısırlılar, yine bu taşkınların zama-
nını tespit etmek için güneş yılını hesapla-
mıştır. Ölümden sonraki yaşama inandıkları
için ölülerini mumyalamışlar böylelikle insan
vücudunu tanımışlar, tıp ve eczacılık bilimle-
rinde gelişmişlerdir (Görsel 2.41). Tanrı-kral
anlayışına bağlı olarak firavunlar için piramit adı Görsel 2.41
verilen anıt mezarlar yapılmıştır. Mumya (Mısır medeniyeti)
55