Page 32 - TARİH 9 - Ünite 2
P. 32
2. ÜNİTE
İlk Çağ’da yaşamış devletler, oluşturdukları medeniyeti ve
sahip oldukları toprakları korumak adına askerî güce büyük
önem vermişlerdir. Bazen ekonomik ve siyasi çıkarlarının ça-
tıştığı devletlerle büyük savaşlar yapmak zorunda kalmışlar-
dır. Örneğin silahlı güce önem veren Mısır Krallığı, donanımlı
bir ordu kurmuş ve ülkesini genişleterek Mısır coğrafyasının
dışındaki topraklar için savaşmıştır.
Kadeş Savaşı
Savaşın gerçek nedeni Mısır ve Hitit devletlerinin birbirine eşit
kuvvetler hâline gelmesi ve bu iki büyük devletin ekonomik
menfaatlerinin Kuzey Suriye toprakları üzerinde çatışmasıydı.
Her iki devlet de bu topraklar üzerinde hak iddia ediyordu. MÖ
1296 yılında Mısır Firavunu II. Ramses’in orduları, Hitit ordula-
rını kendi toprağı olan Suriye’de bulup yok etmek için yola çıktı.
5.000 kişilik tümenlerden oluşan II. Ramses’in ordusu, düzenli
bir kuvvet olup her tümene bir Mısır tanrısının adı verilmişti.
Ordu; zırh giymeyen, mızrak, kalkan, savaş baltası ve kılıç
kullanan ağır piyadeler ile yay, sadak ve kalkanla donatılmış
okçulardan oluşuyordu. Okçular genellikle savaş arabalarının
üzerinde savaşıyordu. Böylece hızlı manevra yapabilen savaş
arabalarıyla düşmanı uzaktan ok yağ-
muruna tutup piyadelerin ilerleyişini
kolaylaştırıyorlardı.
Hitit ordusu piyadelerden ve savaş
arabalarından oluşmaktaydı. Ana si-
lahı mızrak olan piyadeler, korunmak
için taşıdıkları kalkanları vücutlarının
bir parçasıymış gibi kullanıyorlardı.
Savaş arabaları ise Mısır ordusunda-
kilere oranla daha hafif ve hızlıydı.
Hitit savaş arabalarının içinde 1 sürü-
cü, 2 mızraklı savaşçı yer almaktaydı.
II. Ramses, ordusunu bölerek Hitit-
ler üzerine yürüdü. Ancak Hitit Kralı
Mutavallis, II. Ramses’in bu hatasını
Görsel 2.42 değerlendiremedi ve iki ordu birbi-
Kadeş Savaşı rine üstünlük sağlayamadı. II. Ramses, Kadeş’i alamamış ve
(Duvar resmi) Hititleri mutlak bir yenilgiye uğratamamıştı. Hititler ise saldırı
üstünlüğünü kullanamamışlar ve planladıkları saldırıyı ger-
çekleştirememişlerdi. Her iki taraf kendilerinin galip olduğunu
iddia ediyorsa da alınmış net bir sonuç yoktur. Tarihte en fazla
savaş arabasının kullanıldığı muharebe olarak bilinen Kadeş
Savaşı (Görsel 2.42) sonrasında II. Ramses, Hititler üzerine
önemli olmayan birkaç sefer daha düzenlemiş ama yine sonuç
alamamıştır. Mısır-Hitit çatışmalarının kesin olarak sonuçlana-
maması iki tarafı da barış yapmaya zorlamıştır.
MÖ 1280’de yapılan “Kadeş Barış Antlaşması” tarihte bilinen
YORUMLAYALIM ilk yazılı antlaşmadır (Archer-Ferris, 2006, s.21-27’den dü-
zenlenmiştir).
Mısır ve Hitit ordularınının birbirlerine üstünlük sağlayama-
malarının nedenleri neler olabilir?
56