Page 22 - Tarih 9 | 4.Ünite

4. ÜNİTE

Türklerin Ana Yurttan Göçleri

Türk toplulukları, çeşitli nedenlerle yaşadıkları bölgeleri kitleler
hâlinde terk ederek çok uzun mesafeler kat etmek suretiyle
başka alanlara göç etmiştir (Görsel 4.19). Göçlerin siyasi ve
ekonomik olmak üzere iki temel sebebi vardır. Ekonomik se-
bepler; nüfusun artması nedeniyle otlakların yetersiz kalması,
kuraklık veya ağır kış şartları yüzünden kıtlık yaşanmasıdır.
Siyasi sebepler ise Türk boyları arasındaki mücadeleler ile
Çin ve Moğol baskısıyla boyların yerlerini terk edip başka
bölgelere gitmeleridir. Yeni ülkeler elde etme arzusu ve bu-
nun doğal sonucu olarak yeni vatanlar kurma fikri de Türk
göçlerinin sebepleri arasında sayılabilir.

Türk Göçleri
Eski dünyanın üç büyük kıtasında görülen Türk göçleri, çok
ciddi sebeplere dayanır. Göçler konusunda çalışan araştırma-
cılar, tarihte oturulan topraktan ebediyen ayrılmanın insan için
büyük zorluklar taşıması nedeniyle hiçbir kavmin kendiliğinden
ve keyif için yer değiştirmediğini ortaya koymuştur. Göçlerin
ancak zorunlu nedenler yüzünden meydana geldiğini göster-
miştir. Türklerin çeşitli yönlere göç edip yayılmalarında kolay-
lık sağlayan nedenlerden biri maneviyatlarının sağlamlığıdır.
Zorunluluk sonucu da olsa bilinmeyen ufuklara doğru akmak,
her an karşılaşılacağı tehlikeleri göğüslemeğe hazır bulunmak
ve aralıksız bir ölüm-kalım savaşı içinde yaşamak her millet
için doğal sayılacak bir davranış değildir. Türklerde açık şekilde
görülen ve onların tarih boyunca hareketli bir topluluk hâlinde
sürekliliğini mümkün kılan bu ruhi zindeliktir. Her askerî zafer
yeni bir siyasi hedefe yol açmış ve Türklerin fetih arzularını
kamçılamıştır. Bu durum, Türklerde zamanla dünyayı huzur ve
barışa kavuşturmayı gaye edinen bir fütuhat felsefesi ve her
yerde adil, eşitlikçi Türk töresini yürürlüğe koymak üzere bir
ÖRNEK METİN cihan hâkimiyeti ülküsü doğurmuştur (Kafesoğlu, 1995, s.53-
54’ten düzenlenmiştir).

Dolayısıyla Türk toplulukları, sosyal yapısı gereği taşıdığı top-
lumsal dayanışma ve dinamizm sayesinde zaman zaman Orta
Asya’daki yurtlarını terk etmiştir. Böylece başka coğrafyalara
göç etmişler ve yayılmışlardır.

Görsel 4.19
Göç (Temsilî)

108