Page 19 - T.C. İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük - Ünite 2

2. Ünite

Meclis’te kabul edilen “1 No.lu Kararlar” şunları içermektedir:
Oku-yorum
1. Hükûmet kurmak zorunludur.
Şeyhülislam Dürrizade
2. Geçici olarak bir hükûmet başkanı tanımak ya da bir padişah vekili ortaya Abdullah Efendi’nin Fetvası
koymak uygun değildir.
Padişahın ülkesinde savaşacak
3. Büyük Millet Meclisinin üstünde bir güç yoktur. güçte olan Müslümanların…. asilerle
çarpışması dince gerekir mi?
Cevap: Allah bilir ki gerekir.
4. Büyük Millet Meclisi, yasama ve yürütme yetkilerini kendinde toplamıştır. Bu savaştan kaçanlar dünyada şid-
detli cezayı, ahirette de çok acı aza-
5. Mecliste seçilecek ve vekil olarak görevlendirilecek bir kurul hükûmet iş- bı hak eder mi?
lerine bakar. Meclis başkanı bu kurulun da başkanıdır. Cevap: Allah bilir ki ederler.
Halife askerlerinden asileri öldüren-
6. Padişah ve Halife baskı ve zordan kurtulduğu zaman Meclisin düzenleye- ler gazi, asilerin öldürdükleri şehit
ceği yasal ilkeler içinde durumunu alır. olur mu?
Cevap: Allah bilir ki olur.
Sıra Sizde Takvim-i Vakayi, 11 Nisan 1920. (Kısaltıl-
Savaş ortamında olunmasına rağmen meclis çalışmalarına mıştır.)
önem verilmesinin amacı ne olabilir?
İstanbul Hükûmeti, Millî Mücade-
BMM’nin açılmasıyla millî egemenliğe dayalı, tam bağımsızlığı hedefleyen le’ye karşı şeyhülislamdan fetva
yeni bir devlet kuruldu. Osmanlı Parlamentosunun aksine azınlık temsilcileri- alırken neyi amaçlamıştır?
nin olmadığı bu meclis, millî bir nitelik taşımaktaydı. Kurtuluş mücadelesini
yürüten ve başarıya ulaştıran bu I. BMM, hem yeni bir devlet kurması hem
yeni bir anayasa kabul etmesi nedeniyle, kurucu meclis özelliği taşımaktadır.
Birinci meclis, savaş koşullarında kararların hızlı alınıp uygulanmasını sağla-
mak amacıyla güçler birliği ilkesini benimsemiştir.

2. 2. 1. Büyük Millet Meclisine Karşı Ayaklanmalar

Kırklareli
Bulgaristan
Gürcistan
Edirne Samsun Ardahan
Tekirdağ İstanbul Ordu Trabzon
Zonguldak Artvin
İzmit Adapazarı Amasya Kars
Yunanistan Bolu
Bilecik Çorum Bayburt Ermenistan
Çanakkale Tokat
Balıkesir Eskişehir Erzurum Iğdır
Kütahya Ankara Yozgat Erzincan
Sivas
Manisa Afyon
Elazığ
İzmir Malatya
Denizli Isparta Konya Batman Hakkari İran
Aydın Maraş Mardin
Urfa
Antalya Adana
Antep
Irak
Bolu-Düzce-
Cemil Çeto Hendek-Adapazarı Ali Batı Koçkiri 0 100 Pontus 200 300
Suriye
Ayaklanması Ayaklanması Ayaklanması Ayaklanması Ayaklanması Km
Hilafet Ordusu Konya Yozgat Ethem Ermeni
Ayaklanması Ayaklanması Ayaklanması Ayaklanması
Ayaklanmaları
Anzavur Afyon Urfa Milli Aşireti Demirci Mehmet Devlet sınırları
Ayaklanması Ayaklanması Ayaklanması Efe Ayaklanması
Harita 2.1: BMM’ye Karşı Çıkan İsyanlar Haritası
Millî Mücadele’nin en tehlikeli ve sıkıntılı dönemi, ayaklanmaların çıktığı
dönemdir (Harita 2.1).

Ankara’da ilk Bakanlar Kurulu olan
Vatana İhanet Kanunu çıkarıldı. İcra Vekilleri Heyeti kuruldu.
1920 1920

71