Page 37 - T.C. İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük - Ünite 2
P. 37
2. Ünite
2. 6. MUDANYA’DAN LOZAN’A
Görsel 2.26: Lozan Barış Antlaşması imzalanırken
Araştır Öğren Paylaş
Bilgi Notu
Kazanılan askerî zaferlerin siyasi zaferlere etkileri neler olabilir?
Mudanya Ateşkes Anlaşma-
Mudanya Ateşkes Anlaşması: Batı Anadolu’nun Yunan işgalinden kurta- sı’nın Bazı Maddeleri:
rılmasından sonra sıra Trakya’nın kurtarılmasına gelmişti. Fakat Boğazlar 1. Ateşkes Anlaşması 14-15 Ekim
bölgesi İtilaf Devletleri’nin kontrolünde idi. Türk askerî birlikleri Boğazlara gecesi yürürlüğe girecektir.
yönelince; İtalyanlar ve Fransızlar, İngilizleri yalnız bırakarak Çanakkale ve 2. Yunanlılar Doğu Trakya’yı 15 gün
İzmit’teki birliklerini çektiler. Yunanlıları terk etmek istemeyen İngiltere, do- içerisinde boşaltacaklar, bölge 30
gün içerisinde TBMM Hükûmeti
minyonlarından istediği desteği de bulamayınca Türklerle barış görüşmeleri yönetimine devredilecektir.
için masaya oturmaya mecbur kaldı. 3. TBMM Hükûmeti asayişi sağla-
mak için bölgeye 8.000 kişilik bir
3 Ekim 1921’de Mudanya Ateşkes görüşmelerine TBMM adına Batı Cephesi jandarma kuvveti gönderecektir.
Komutanı İsmet Paşa katıldı ve konferansa başkanlık etti. İtilaf Devletleri
adına İngiltere’yi General Harrington (Harinton), Fransa’yı General Charpy Oku-yorum
(Şarpi), İtalya’yı General Monbelli (Monbeli) temsil ederken görüşmelere
Yunanistan adına kimse katılmamıştı. Yunanistan delegesi General Mazara- Lozan Barış Konferansı’nın ilk dö-
kis bir gemide bekletilirken Yunanistan’ı İngiltere temsil etti. Bir hafta ka- neminde Türk tarafı, en fazla İngilte-
dar süren sert tartışmaların sonunda, 11 Ekim 1922’de, 14 maddeden oluşan re ile karşı karşıya gelmiştir. Hemen
Mudanya Ateşkes Anlaşması imzalandı. Bu ateşkes anlaşmasıyla İstanbul ve her konuda İsmet Paşa’nın yoğun
Doğu Trakya savaş yapılmadan kurtarıldı. Böylece Millî Mücadele’nin as- itirazı ile karşılaşan İngiliz temsilcisi
kerî safhası tamamlanmış oldu. İngiltere’nin Doğu Akdeniz politikası iflas Lord Curzon, İsmet Paşa’yı “Hiçbir
etti ve İngiltere’nin Yunan destekçisi Başbakanı Lloyd George (Loyd Corc) dediğimizi makul olduğuna, haklı
istifa etmek zorunda kaldı. Ayrıca İtilaf Devletleri, Osmanlı Devleti’nin sona olduğuna bakmaksızın kabul etmi-
yorsunuz. Hepsini reddediyorsunuz.
erdiğini de kabul etmiş oluyorlardı. Çünkü Mudanya Ateşkes Anlaşması’nı Her reddettiğinizi cebimize atıyoruz.
TBMM Hükûmeti ile imzaladılar ve İstanbul’un TBMM Hükûmeti’ne teslim Memleketiniz haraptır. İmar etme-
edilmesini kabul ettiler. yecek misiniz? Bunun için paraya
ihtiyacınız olacaktır. Parayı nereden
2. 6. 1. Barış Konferansı İçin Yapılan Hazırlıklar bulacaksınız? Para bugün dünyada
bir bende var, bir de yanımdakilerde.
Mudanya Ateşkesi’nin imzalanmasından sonra sıra barış görüşmelerine gel- Unutmayın ne reddederseniz hepsi
cebimdedir.” şeklindeki sözlerle teh-
mişti. Mustafa Kemal Paşa, görüşmeler için İzmir şehrini önerdiyse de bu dit etmiştir.
öneri kabul görmedi. Görüşmelerin tarafsız bir ülke olan İsviçre’nin Lousan- Şevket Süreyya Aydemir, İkinci Adam,
ne (Lozan) kentinde yapılması kararlaştırıldı (Görsel 2.26). C. I, s. 240.
Mustafa Kemal “Ordular, ilk hedefiniz
Akdeniz’dir. İleri!” emrini verdi. Yunan Başkomutanı Trikopis esir edildi.
1922 1922
89