Page 36 - T.C. İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük - Ünite 2

MİLLÎ MÜCADELE

Bu gelişme üzerine Mustafa Kemal, 6 Mayıs 1922’de Meclis’e gelerek gizli
Kocaeli oturumda muhalefetin eleştirilerini yanıtlamış ve “Başkomutanlık iki gündür
Kuzey Sakarya
belirsiz bulunuyor. Şu dakikada ordu komutansızdır. Eğer ben, orduya komu-
Eskişehir Porsuk Çayı ta etmekte devam ediyorsam, yasa dışı komuta ediyorum. Mecliste çıkan oy-
lama sonuçlarına göre, hemen komutadan el çekmek isterdim. Başkomutan-
Kırkız
Dağı lığımın sona erdiğini hükûmete bildirdim. Fakat telafisi olmayan bir felakete
Güney meydan vermemek zorunluluğu karşısında kaldım. Düşman karşısında bulu-
Sakarya nan ordumuz başsız bırakılamazdı. Bunun için, bırakmadım, bırakamam ve
bırakamayacağım.” demiştir. Bu konuşma sonrası yapılan oylamaya göre; 11
Aziziye ret, 15 çekimsere karşı 177 oy ile Başkomutanlık Kanunu’nun süresi uzatıldı.
Dumlupınar
Bal Mahmut
Dağı Sıra Sizde
Sakarya Meydan Muharebesi’ndeki başarının iç ve dış politika
Güzelim Dağ üzerinde ortaya çıkardığı etkiyi tartışınız.
Bolvadin
Kocatepe 2. 5. 6. Büyük Taarruz ve Başkomutanlık
Efe Sultan Meydan Muharebesi (26-30 Ağustos 1922)
Şuhut

Kızık Mahmutköy Taarruz 26 Ağustos 1922 sabahı saat 05.30’da Türk topçularının ateşiyle baş-
ladı. Mustafa Kemal savaşı Kocatepe’den yönetiyordu. Ani baskın şeklinde
Türk kuvvetleri Türk taarruz yönü
Yunan kuvvetleri Tren yolu gelişen bu taarruz karşısında şaşıran Yunanlılar geri çekilmeye başladı. 27
Harita 2.6 Büyük Taarruz haritası Ağustos’ta Türk ordusu Afyon’a girdi. “Bu mevzileri tutan Yunan askerlerini
Türkler dört beş ayda yerlerinden atarlarsa bir günde aldıklarını iddia edebi-
lirler.” diyen bir İngiliz kurmayını raporunun aksine, buraları ele geçirmek
Türk askerinin birkaç saatini almıştı. Yunan ordusu, Dumlupınar mevzilerine
çekildi (Harita 2.6).

30 Ağustos’ta 200 bin kişilik Yunan ordusu Dumlupınar’da kuşatıldı. Burada
yapılan meydan savaşının komutasını Başkomutan Mustafa Kemal (Görsel
2.25) bizzat üzerine alıp savaşı yönetti ve düşmanın büyük kısmı Türk ordusu
tarafından imha edildi. Bu nedenle Dumlupınar’da yapılan bu savaşa “Baş-
komutanlık Meydan Muharebesi” adı verildi. Yenilen Yunan ordusunun arta
kalanları İzmir’e doğru hızla çekilmeye başladı. Yunan ordusu kaçarken Türk
köylerini ve kasabalarını yakıyor, insanları katlediliyordu. Mustafa Kemal,
karargâhını kurduğu Çal köyünde ordu komutanlarıyla durumu değerlendirdi
ve 1 Eylül’de tarihe geçen ünlü buyruğunu verdi: “Ordular! İlk hedefiniz Ak-
deniz’dir, İleri!” Türk askerleri 9 Eylül 1922 sabahı İzmir’e girdi. Dört yılın
ardından yeniden Kadifekale’de Türk bayrağı dalgalanmaya başladı. 11 Ey-
lül’de Bursa kurtarıldı. 18 Eylülde Batı Anadolu düşmandan tamamen temiz-
lendi. Başkomutan Mustafa Kemal’in teklifi üzerine, üstün hizmetlerinden
Görsel 2.25: Başkomutan dolayı Fevzi Paşa’ya da Mareşallik rütbesi verildi.
Mustafa Kemal Paşa Kocatepe’de

Sıra Sizde
Millî Mücadele kahramanlarından hangisi sizi daha çok etkile-
miştir? Neden?

Bizim bu büyük zaferimizin doğuracağı büyük sonuçlar,
yalnız Türkiye’nin yazgısı üzerine etkili olmakla kalma-
yacak, aynı zamanda bütün zulüm görmüş milletlerin,
kendi yaşam ve bağımsızlıklarını tehdit eden ve baskıla-
yan zalimler aleyhine hareket için yüreklendirecektir.

Büyük Taarruz başladı. Başkomutanlık Meydan Muharebesi kazanıldı.
1922 1922

88 26 Ağustos 30 Ağustos